1992 թվականի աշնանը դատախազության աշխատակից Հրաչիկ Հովհաննիսյանի հետ գործուղվել էինք Մեղրի` ստուգումների: Տեղացիները անանուն դիմում էին գրել և հայտնել, որ մի ամբողջ գնացք` մոտ 24 վագոն, բեռնավորված բենզինով, դիզվառելիքով և այլ ապրանքներով թալանվել է տեղի ՀՀՇ-ականների միջոցով, որի պարագլուխը հայտնի ագարակցի Ղևոնդն էր:

Մինչ բուն ասելիքս փաստեմ` երբեք չեմ փորձել հետին թվով խելացի երևալ և դատողություններ անել, որովհետև միշտ համարել եմ, որ նման մարդիկ հանճարեղ ճիճուներ են, որոնք բռնակալների ժամանակ կորցնում են մարդկային ամեն արժանիք, սողու՜մ են, սողու՜մ, բայց հենց ժամանակի տերերն ընկնում են, սողունները դառնում են գերագույն «ազնիվ» էակներ, ճիպոտն առած սկսում են ճիպոտահարել արդեն «հողին հանձնված» նախկին տերերին:

Երկու եղբայրներն էլ ամուսնացան անգրագետ աղջիկների հետ: Անգրագետ, կրթություն չստացած, որովհետև Ամասիայում պարզապես գոյություն չուներ իգական վարժարան: Եփրեմի կինը համեստ ընտանիքից էր, իսկ Մարուքեինը` ամասիացի մեծահարուստ Ներգիզ օղլուի դուստրը: Ավագ եղբայրն ունեցավ երեք որդի, Մարուքեն` երկու դուստր:

Հնագետները սկսել են բացել հուլիսի սկզբում Ալեքսանդրիայում հայտնաբերված սարկոֆագը: Նրանք ապահերմետիկացրել են կափարիչը և բարձրացրել 5 սմ, սակայն Եգիպտոսի հին հուշարձանների գծով նախարարությունը կանգնեցրել է աշխատանքները:

Երկրի մակերևույթի ուժեղ տատանումներից հետո հնագետները որոշել են ուսումնասիրել Տեոպանցոլկո բուրգը, որը գտնվում է Մեքսիկայի Մորելոս քաղաքում և ևս մեկ նոր կառույց հայտնաբերել։

Այժմյան Թուրքիայի տարածքում գտնվող Վանի նահանգում թուրք հնագետները շարունակում են գնալ պատմական Վանի թագավորության հետքերով՝ գտնելով ուրարտական թագավորության նորանոր պատմամշակութային նմուշներ։

Իրանի անվտանգության ուժերը ձերբակալել են տասնյակ էթնիկ ադրբեջանցիների Բաբեկի բերդի մոտ (Իրանում բերդը Բազ է կոչվում), որ Արևելյան Ադրբեջան նահանգի Ղարադաղի շրջանում է:

Ժամանակակիցների, քո կողքին ապրողների ճիշտն ու սխալը որոշելն անիմաստ բան է, որովհետև ժամացույցի սլացքն ընթացքի մեջ է, և հեշտությամբ կարող ես սխալվել: Ի սկզբանե դատավոր չես: Շատ ավելի դյուրին է կյանքն ավարտած պատմական դեմքերին կշռադատելը: Բայց այստեղ էլ ես առնչվում բացառությունների:

Նախիջևանի թեման հայ հանրությունը սկսեց քննարկել, երբ հրապարակվեց լուսանկար, որտեղ փաստվեց՝ ադրբեջանական զինուժը զգալի կրճատել է չեզոք գոտին: Դրանից հետո հասարակական-քաղաքական միտքը զբաղվեց այս հարցով, սակայն անգամ այդ իրողության պայմաններում ԱԱԾ-ի բացահայտումների շքերթը ստվերում է այս հարցի խոր դիտարկումը և հանգամանալից վերլուծությունը:

Հասարակական-քաղաքական գործիչ, «Մխիթարիչ» բարեգործական ՀԿ-ի ղեկավար Խաչիկ Ստամբոլցյանին Հայաստանում շատերը գիտեն, բայց քչերին է հայտնի այս պատմությունը, որն իր հորից՝ Վարդան Ստամբոլցյանից, լսել և իր հուշերում պահել է նա: Հայոց աշխարհում կատարված, ինչպես նաև հայերիս հետ կապված այս և մեկ այլ հրաշքի մասին ստորև ներկայացվող վկայություններն իր «Տեսիլքներ և մարգարեություններ ի հայս» գրքում մեզ է փոխանցել Աշոտ Հունանյանը: