«Էս հողին օտարի ոտք չի դիպել». Աղասի Այվազյան (1925-2007), գրող, կինոռեժիսոր

Գործի, ընտանիքի մարդ, գյուղացի, հազար ու մի հոգսով, երբեք ուրիշ տեղ գնալու ժամանակ չէր գտել, հիմա դուրս եկավ պտտելու:

Որոշել էր ոտքով ման գալ և տնտղել ամբողջ Հայաստանը. դա այնքան էլ դժվար բան չէր: Ոմն թոշակառու մի քանի տարում Սովետական Միությունն իր բոլոր հանրապետություններով՝ աջ և ձախ, ձախ և աջ, վեր ու վար, վար ու վեր չափեց-ձևեց: Ո´ւր մնաց Հայաստանը:
Այս հայ ոտավոր ճանապարհորդը կարգին ման եկավ հանրապետությունում, հետո Բջնիի, թե Օշականի մոտակայքում կանգնեց, նշան արեց մի տասը մետր հող ու համոզված ասաց.
-Էս հողին օտարի ոտք չի դիպել:
Հավաքվեցին մի քանի գյուղացի, մի խմորոտ ձեռքերով կին, մի գավառացի հովեկ, ծուլորեն ծիծաղեցին՝ քի՞չ ծուռ կա Հայաստանում:
-Բա՞ն գիտես,-հարցրեց խմորոտ ձեռքերով կինը:
-Ինչո՞ւ անպայման էս տասը մետրը,-հարցրեց գավառացի հովեկը:
-Օտարի ոտք չդիպած մի պատառ հող որ չլիներ, բա ո՞նց կմնար էսքան աշխարհը… Մի փոքրիկ տեղ պիտի մնար, որ դառնար Հայաստան: Սա´ է էդ հողը…,-նա նորից նշեց տեղը:-էս հողի վրա թշնամին ոտք չի դրել…
Սովորական հող էր, հայկական, քարքարոտ: Ու մարդիկ, մի տեսակ առանց հավատալու, հավատացին: Բոլորն զգացին, որ մի զարմանալի, թե ծիծաղելի ճշմարտություն կա նրա ասածի մեջ:

Ոտավորը համբուրեց գետինը, մի բուռ հող լցրեց ծոցը և վերադարձավ տուն:
Մարդիկ նայեցին նրա հետևից, հետո օղակեցին հողակտորը և երկար ու լուռ նայում էին, ինչպես կնայեին հուշարձանի:
(«Ոտավորը»)

Կարլ Յալանուզյանի ֆեյսբուքյան էջից

Մեկնաբանություններ