Հետևելով այսօրվա քաղաքական, մասնավորապես, իշխանական ուժերի գործողություններին՝ կարելի է միանշանակ ասել, որ նրանք պատրաստվում են հերթական խորհրդարանական ընտրություններին, ինչն անուղղակիորեն հաստատում են նաև իրենք: Բայց ինչո՞ւ են որոշ իշխանական ուժեր «ոտուձեռ» ընկել, երբ դեռ երկու տարի կա: «Տպավորությունն այնպիսին է, որ ոչ թե հերթական, այլ արտահերթ ընտրություններին են պատրաստվում: Շատ վաղ սկսեցին նախընտրական պայքարը»,- զրույցի սկզբում այսպես մեկնաբանեց իրավիճակը ՀԺԿ քաղխորհրդի անդամ ԳՐԻԳՈՐ ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆԸ:
-Ինչո՞վ է պայմանավորված այս հրատապությունը, մտավախություն ունեն, որ նոր խորհրդարանում ներկայացված չե՞ն լինի:
-Եթե արդար ընտրություններ լինեն, բնականաբար, նրանք չեն լինի: Իսկ շուտ են սկսել, որովհետև անհանգստացած են:
-Այդ անհանգստության շրջանակո՞ւմ է արդյոք, որ այսօրվանից հայտարարում են, թե նոր խորհրդարանում լինելու են ՀՀԿ-ն, ՕԵԿ-ը և որոշ այլ ուժեր:
-Երկրորդեմ` արդար ընտրությունների պարագայում ժողովուրդը նշված բոլոր ուժերին «ոչ» է ասելու: Իսկ հերթական ընտրությունների մասին վաղ է խոսելը:
-Ի՞նչ հիմքով եք ասում, որ հնարավոր են արտահերթ ընտրություններ: Ընդդիմության գործողությունները նման հեռանկար ապահովո՞ւմ են:
-Արտահերթ ընտրությունները միայն ընդդիմության գործողություններով չեն պայմանավորված: Ցավոք, մեր երկիրն այնպիսի վիճակում է, որ այս հարցը պայմանավորված է նաև այլ գործոններով՝ տարածաշրջանային խնդիրներ, արտաքին ուժերի ազդեցություն, ղարաբաղյան հիմնախնդիր և այլն: Չի կարելի ամեն ինչ կապել ընդդիմության ու նրա գործողությունների հետ: Ժողովրդի ըմբոստությունը, հիասթափությունը շատ մեծ է, պարզապես կայծ է պետք:
-Ինչո՞ւ ընդդիմությունն այդ «կայծը» չի ապահովում:
-Ընդդիմությունն անում է այն ամենը, ինչ հնարավոր է: Այսօրվա ընդդիմության շնորհիվ է, որ ժողովրդի մեջ փոփոխությունների հույսը դեռ կա: Եթե այդ հույսը չեղավ, հեղափոխական իրավիճակ չի կարող լինել: Այժմ ընդդիմությունը հարմար պահի է սպասում, որը, ինչպես նշեցի, նաև այլ գործոններով է պայմանավորված:
-Այդ հույսն օր օրի չի՞ մարում։
-Մամուլն անընդհատ գրում է` մարում է, մարել է, հանրահավաքներին մարդկանց թիվը քիչ է, այնինչ հանրահավաքներին մարդիկ նախկինի պես հավաքվում են, ինչը ենթադրում է, որ հույսը չի մարել: Չի կարելի ասել՝ սպառվել է, վերջ, գոյություն չունի: Ոչ, կա՝ ընդդիմության գործողությունների շնորհիվ:
-Վերջերս ԱԺ ՀՅԴ խմբակցության ղեկավար Վահան Հովհաննիսյանը հայտարարել է, թե ՀԱԿ-ը սկսել է խոսել ՀՅԴ-ի տերմիններով՝ ամբողջական իշխանափոխություն, որովհետև «հասկացել են, որ երբ մենակ Սերժ Սարգսյան ես փոխում, հարց է առաջանում՝ ումո՞վ»: Ձեր արձագանքը:
-Չէի ցանկանա մեկնաբանել նրա խոսքերը, որովհետև եթե մեր և Վահան Հովհաննիսյանի հիշողությունը մի փոքր տեղն է, մենք առաջին իսկ օրվանից ասել ենք, որ համակարգային փոփոխություններ են պետք, այսինքն՝ նախագահական և հետո խորհրդարանական արտահերթ ընտրություններ: Մենք սա ասում ենք՝ սկսած 2008-ից: Երկրում քաղաքական ճգնաժամ է, քանի որ ժողովուրդը չի հավատում այս իշխանություններին, փողոց է դուրս եկել պայքարելու։ Իսկ ճգնաժամն անմիջական կապ ունի կեղծված ընտրությունների հետ: Որպեսզի պատճառը վերացվի, հարկավոր է արդար ընտրություններ անցկացնել:
-Առաջիկայում ֆորսմաժորային իրավիճակ կանխատեսո՞ւմ եք:
-Քաղաքականության մեջ ոչինչ չպետք է բացառել:
-Ի՞նչ նախադրյալներ կան դրա համար:
-Ժողովրդի զանգվածային դժգոհություն, անարդարություն, օլիգարխիկ համակարգ:
-Ձեր թվարկած նախադրյալները երկու տարի ու դրանից շատ առաջ էլ կային: ՈՒրեմն ի՞նչ երաշխիք կա, որ այս անգամ կհաջողեք:
-Ամեն ինչ քայլ առ քայլ կուտակվում է: Երկու տարի առաջ նման չափերի հասնող արտագաղթ չկար: Այսպես եղել է նաև 2003-2004-ին, էլի կեղծված ընտրություններից հետո: Ցավոք, սա ցիկլերով կրկնվում է և հանցագործություն է ժողովրդի հանդեպ, որովհետև ամեն անգամ կեղծելով ընտրությունները՝ մարդկանց ստիպում են թողնել երկիրը:
-Չե՞ք կարծում, որ այսօրվա արտագաղթի պատճառների մեջ նաև ընդդիմությունն իր մեղքի բաժինն ունի: Հասկանալի է՝ չեն հավատում իշխանություններին, բայց, փաստորեն, չեն էլ վստահում ընդդիմության խոսքին, թե փոփոխություններ հնարավոր են: Այսինքն, երկու կողմից էլ խաբված են զգում:
-Իսկ ի՞նչ պետք է անի ընդդիմությունը, որ չի անում: Զինված ապստամբությո՞ւն: Օրենքի սահմաններում ընդդիմությունն անում է, ինչ հնարավոր է: Սահմանադրության և օրենքների համաձայն ընդդիմությունը հայտ է ներկայացնում Ազատության հրապարակում հանրահավաք անցկացնելու վերաբերյալ: Իշխանությունները մերժում են, ի՞նչ անենք, ուժո՞վ գնանք: Համբերել է պետք, չհուսալքվել ու շարունակել պայքարը, որ հանկարծ ժողովուրդը չսխալվի: ՈՒրախալի է, որ այժմ կա ընդդիմություն, որն իր նպատակներից հետ չի կանգնում: Քանի՜ տարի է` ընդդիմություն ենք, կարող էինք, չէ՞, ոմանց նման ճամբարը փոխել, բայց չենք նահանջում:
-Օրերս «Ղարաբաղ» կոմիտեի անդամ Աշոտ Մանուչարյանը նշել է. «Այսօրվա ընդդիմության որակը որոշվելու է այն երիտասարդներով ու մտավորականներով, ովքեր այդ կառույցում են: Եթե այս երկու խմբերը նրանց մեջ որակ կազմեն, իրոք, հնարավորություն կունենան հեղափոխություն անելու: Իսկ զուտ քաղաքական հատվածի որակները դրական հեղափոխության վստահություն չեն ստեղծում»: Ձեր գնահատականը:
-Անշուշտ, յուրաքանչյուր երկրի, ընտանիքի հույսը երիտասարդությունն է: ՀԱԿ-ում այսպես էլ մտածում ու առաջնորդվում են: Ինչ վերաբերում է մտավորականներին, կոնգրեսում նրանց թիվը շատ է, և բոլորն էլ ակտիվ աշխատում են: Իսկ թե կոնկրետ ի՞նչ է նկատի ունեցել Մանուչարյանը, կարող էր ավելի բաց խոսել:
-Հետաքրքիր է, որ քաղաքականության «երիտասարդացմանը» հետևում է նաև իշխանական մեծամասնությունը՝ հայտարարելով, թե ապագա խորհրդարանում ավելի շատ երիտասարդներ կլինեն:
-Շատ տրամաբանական է, որովհետև այսօր ՀՀԿ-ում երևացող քաղաքական գործիչները հիմնականում օլիգարխիկ համակարգի ներկայացուցիչներ են, վարկաբեկված մարդիկ: Հիմա ասում են՝ տեսեք-տեսեք, երիտասարդներին ենք առաջ մղում, հրաժարվել ենք օլիգարխիկ համակարգից, բայց իրականում ժողովրդի աչքին են թոզ փչում: Հիմա էլ ենք այդ երիտասարդներին տեսնում, որոնք լկտիաբար ինչ ասես անում են: Ախր, չենք մոռացել ոնց են այդ օլիգարխների երեխաները կրակում, մարդկանց ծեծում, վրաերթի ենթարկում: Սա է նրանց «ոսկե» երիտասարդությունը, ուրիշ ի՞նչ ունեն:
-Ստացվում է` ունենալու ենք նույն այս խորհրդարանի պատկե՞րը:
-Ավելի վատ:
-Քաղաքական օրակարգում քննարկվող «հիթային» հարցն այսօր Գագիկ Ծառուկյանն է՝ իր ԲՀԿ-ով։ ԲՀԿ-ՀՀԿ տարաձայնության հե՞տ գործ ունենք։
-Տնտեսական հետապնդումներ կարող են լինել, քանի որ միշտ վերաբաժանման խնդիր կա, չեն կշտանում: Բայց պետք չէ ենթադրությունների մեջ հապճեպություն ցուցաբերել, ունենք ՕԵԿ-ի օրինակը: Արթուր Բաղդասարյանին մեղադրում էին լրտեսության մեջ (իհարկե, ես այդպես չեմ կարծում) ու մեկ էլ` անվտանգության խորհրդի նախագահ: Այսօր նույն սցենարը ԲՀԿ-ի դեպքում կարող է կրկնվել:
-Կարծում եք՝ ԲՀԿ-ն բռնել է ՕԵԿ-ի՞ ճանապարհը:
-Այս իշխանությունները միշտ նույն բանն են անում:
-Ինչո՞ւ են որոշել ԲՀԿ-ին այս «բախտին» արժանացնել:
-Որպեսզի ժողովրդին մոլորեցնեն, ասելով` տեսեք, մենք ընդդիմություն ենք ու գալիս ենք ղարաբաղյան կլանից ձեզ ազատելու: Բայց հո մենք գիտենք, թե ԲՀԿ-ի ակունքում ով է կանգնած: Ռոբերտ Քոչարյանի պրոյեկտն է, դա պարզ երևում է նաև պատգամավորների կազմից:
Զրուցեց Ռուզան ԽԱՉԱՏՐՅԱՆԸ