Մինչ Ստեփանակերտի Վերածննդի հրապարակում շարունակվում է Արցախի դրությունը միջազգային հանրությանը, Հայաստանին ու ողջ հայությանը ներկայացնելու հանրահավաքը, Բրյուսելում Շառլ Միշելի գլխավորությամբ ընթացավ Ալիև-Փաշինյան հանդիպումը:

Ցավոք սրտի, հայկական փորձագիտական-վերլուծական դաշտը բավարար հետաքրքրություն հանդես չի բերում Թուրքիայի, նրա շուրջը կամ ազդեցությամբ ընթացող գործընթացների վերաբերյալ։ Խոսքը չի վերաբերում հուզական ու քարոզչական մեկնաբանություններին, այլ անաչառ ու կոմպետենտ գնահատականներին, որը թույլ կտա հասկանալու՝ ինչ գործընթացներ են ծավալվում Թուրքիայում և նրա շուրջը, ինչ հեռանկարներ և մարտահրավերներ են պարունակում դրանք իրենց մեջ։ Հետագա զարգացումների հնարավոր սցենարների դիտարկումն ու ընկալումը կարևոր է` պարզելու և հստակեցնելու սեփական արձագանքի բովանդակությունը սցենարներից յուրաքանչյուրի դեպքում։

«Կայսրությունները նման են հսկա կարկանդակի. դրանք, որպես կանոն, սկսում են ուտել ծայրերից»:

Դիմավորեք Բրյուսելում մշակված և շատ շուտով ուղիղ չվերթով Հայաստան ներմուծվող հերթական օվերտոնի պատուհանը՝ «Բարդա-Աղդամ-Ստեփանակերտ երթուղով ադրբեջանական հումանիզմ»: Սա դառնալու է բզկտված, բաժան-բաժան արված և գերակայությունների կողմնորոշիչները կորցրած հայ հասարակության մեջ ներբեռնվող հերթական դիսկուրսը: Այդ օվերտոնի պատուհանի հիմնական բարոյահոգեբանական և զգայական էմոցիոնալ շեշտադրումը լինելու է. «Թուրքի հացն էլ է հաց, բա հո չե՞ն կոտորվելու սովից»: «Ամեն ինչ կյանքում հարաբերական է, թեթև տարեք» թեզն էլ երեկոյան նամյոկով արվեց, Էյնշտեյնի գրքով և Էյնշտեյնի հարաբերականությամբ՝ հացը հաց է:

Մեր ներկա վիճակի ու մոտ ապագայի հետ կապված հարցերի քննարկման համար շատ կարևոր է թուրքերի նկատմամբ Արևմուտքի վերաբերմունքը, որն ունի տակտիկական բաղադրիչ, ըստ որի, թուրքերին կարելի է օգտագործել ռուսների ու Իրանի դեմ և, հնարավոր է, արաբների դեմ, մինչև վրա հասնի ստրատեգիապես կարևոր քայլի՝ Քրդստանի ստեղծման համար հարմար պահը։

Երբ թուրքական աշխարհը կսկսի մասերի բաժանել Հայաստանը, օղակի մեջ կվերցնի և կարգելի առաջին անհրաժեշտության սննդատեսակներ ներմուծել (որքան էլ դա անհավանական թվա), այդժամ նոր միայն կհասկանանք արցախցիների զրկանքները, կհասկանանք, որ չէր կարելի Արցախը միայնակ թողնել, և որ Արցախը տալով` Հայաստանը ոչ միայն չփրկեցինք, այլև ճիշտ հակառակը` դատապարտեցինք մասնատման, զրկանքների և թուրքացման։

Բոլորի համար պարզ է, թե ինչ է ցանկանում Ադրբեջանը. ճանաչել է տալիս իր տարածքային ամբողջականությունը, հիմքեր է ստեղծում տասնյակ հազարավոր ադրբեջանցի փախստականների՝ Հայաստան վերադարձի համար: Ցանկանում է Լաչինի կյանքի ճանապարհը փոխարինել Աղդամ -Ստեփանակերտ ճանապարհով, զինաթափել Արցախում գտնվող հայկական զորքերը, արցախցիներին բաժանել ադրբեջանական անձնագրեր:

Արցախում տիրող ծանր կացության առնչությամբ Գերագույն հոգևոր խորհուրդը հանդես եկավ հայտարարությամբ։

Վերջին մեկ-երկու ամսվա միջազգային և տարածաշրջանային փոփոխությունները Հայաստանի շուրջ նոր զարգացումների կարող են հանգեցնել:

Ադրբեջանի և նրա դաշնակիցների խնդիրը հստակ է. հայկական միավորների՝ Արցախի և Հայաստանի ինստիտուցիոնալ ապամոնտաժում։ Նրանց ճանապարհային քարտեզը սա է. սկզբում չպետք է լինի Արցախը, հետո՝ Հայաստանը։