Երկու հակառակորդների մերձեցումը

Սպառազինությունների վերահսկման Ռուսաստանի ու ԱՄՆ-ի СНВ-III պայմանագրի երկարաձգումը հաջողություն է, այնուամենայնիվ, չի նշանակում երկու երկրների բարդ հարաբերությունների վերբեռնում՝ գրում է Frankfurter Allgemeine Zeitung-ը:

Հիմա Վլադիմիր Պուտինը անձամբ շնորհավորեց Ջո Բայդենի պաշտոնամուտը: Երկու նախագահների հեռախոսազրույցի մասին առաջինը տեղեկացրեց Կրեմլը, հետո հաղորրդեց և Սպիտակ տունը: Մերձավոր դաշնակիցների հետ Վաշիինգտոնի սովորական բանակցություններից հետո դա Բայդենի առաջին շփումն էր պետության ղեկավարի հետ, ում նա համարում է մրցակից: Որ երկու նախագահների առաջին խոսակցությունը կոնկրետ արդյունք ունեցավ՝ կարևոր ազդանշան է: Սակայն այն, ինչպես Սպիտակ տունը ավելի ուշ հաստատեց համաձայնության կայացումը, հստակ ցույց է տալիս, որ ռուս-ամերիկյան բարդ հարաբերությունների վերբեռնման խոսք լինել չի կարող: Սպիտակ տունը բավականին զգույշ նշում էր, որ նախագահները պատրաստակամություն են հայտնել պայմանագիրը 5 տարով երկրացնել: Նրանք համաձայնել են, որ երկարացումը դիվանագիտական մակարդակով կավարտվի մինչև փետրվարի 5-ը: Իսկ հետո հաջորդում է խնդիրների երկար շղթան, որ արծարծել է Բայդենը՝ ուկրաինական ճգնաժամ, ոչ վաղուցվա կիբեռհարձակում, որ ամերիկյան կողմը վերագրում է Մոսկվային, տեղեկություն, որ Ռուսաստանը Աֆղանստանում պարգևավճար է առաջարկել ԱՄՆ զինվորների սպանության դիմաց, Ալեքսեյ Նավալնիի թունավորումը, և ակնհայտորեն ոչ վերջին հերթին՝ Ռուսաստանի հերթական միջամտությունը ԱՄՆ ընտրություններին՝ հօգուտ Դոնալդ Թրամփի: Թրամփի օրոք ընտրություններին միջամտւթյան պատճառով Ռուսաստանի նկատմամբ սահմանվել են այդ պահին ամենակոշտ պատժամիջոցները: Հերքելով մեղադրանքները, որ Թրամփը անօրինական պայմանավորվածությունների է եկել Մոսկվայի հետ 2016-ի նախընտրական արշավում, վարչակարգը փորձում էր ցույց տալ, որ ինքը շանտաժի չի տրվում: Բայց նախկին նախագահը մշտապես խուսափել է Ռուսաստանին քննադատել: Եթե իր նախագահության սկզբում նա ընդգծում էր, որ Պուտինին չհավատալու պատճառ չունի, թե նա չի միջամտել ընտրություններին, նախագահությունն ավարտվեց Նավալնիի ու հաքերների հարձակման մասին բարձր լռությամբ: Մոսկվային ձեռնտու էր նաև, որ Թրամփը հարցականի տակ էր դնում Ամերիկայի դերն աշխարհում, նաև ՆԱՏՕ-ն: Բայդենին, որ արդեն հայտարարել է, որ իր նախագահությամբ ԱՄՆ-ը վերադառնում է համաշխարհային ասպարեզ, Կրեմլում չսիրեցին, երբ Մոսկվա այցի ժամանակ քննադատեց 2012-ին Պուտինի՝ իբրև նախագահ վերադարձը: 2016-ին նա Պուտինին անվանեց դիկտատոր, իսկ 20-ին մի հոդվածում գրեց՝ ինչպես կարելի է «դիմակայել Կրեմլին» և «պաշտպանել ժողովրդավարությունը իր թշնամիներից»: Նա Պուտինին նաև անվանել է «ՊԱԿ-ի բանդիտ»:

Զինաթափման շատ փորձագետներ հավանություն տվեցին պայմանագրի 5 տարով երկարացմանը՝ նրանք ճնշում էին գործադրում Բայդենի վրա:

«СНВ-III պայմանագիրը ապահովում է միջուկային կայուն հավասարակշռություն և կանխատեսելիություն, երբ ԱՄՆ-ը նորացնում է իր միջուկային ուժերը»՝ գրել է Twitter-ում Ռոուզ Գետեմյուլերը՝ նա համաձայնեցրել է պայմանագիրը Բարաք Օբամայի նախագահության օրոք: Քննադատել է և Մարշալ Բիլինգսլին, որ վարել է պայմանագրի մասին բանակցությունները Թրամփի կողմից: «Շատ ավելի լավ կլիներ առաջարկել երկարացնել 6 ամսով, պայմանով, որ այս շրջանում պետք է մշակել մարտագլխիկների «սառեցման» մանրամասները, որոնց Պուտինը համաձայնել է»՜ գրել է Բիլինգսլին Twitter-ում: Նրա կարծիքով՝ կարելի էր կանգնեցնել փոքր ու միջին հեռահարության սպառազինության աճը Ռուսաստանի կողմից և պահպանել ճնշումը Չինաստանի վրա: «Դրա փոխարեն մենք ոչինչ չստացանք երկարացման դիմաց»՝ նշել է նա:
Վաշինգտոնի ու Մոսկվայի բանակցությունները հեշտ չեն լինելու և Բայդենի օրոք: Մակերևույթ է դուրս գալիս ամեն ինչ, որ նախկինում վեճեր էր հարուցում: Ամերիկան պնդելու է, որ Ռուսաստանը դադարեցնի միջին հեռահարության զենքի իր ծրագիրը՝ դրա շուրջ վեճերը հանգեցրին РСМД պայմանագրի ավարտին: Կրեմլը հարց է բարձրացնում ամերիկյան հակահրթիռային պաշտպանության մասին, որ կասկածի տակ է դնում «ահաբեկման ուժերի հավասարակշռությունը»: Եվ, իհարկե, Չինաստանն ամեն ինչ կանի, որ չմասնակցի բանակցություններին՝ հղում անելով, որ ունի ընդամենը 300 միջուկային մարտագլխիկ, այսինքն շատ ավելի քիչ, քան 2 պետությունները: Այնուհանդերձ, 5 տարին համաձայնության գալու բավարար ժամանակ է, որ մի քանի ամսում հազիվ թե հնարավոր կլիներ:
Թոմաս Գուչկեր, Մաջիտ Սատար, Ֆրիդրիխ Շմիդտ, Frankfurter Allgemeine

Հ.Գ. Ջո Բայդենն ու Վլադիմիր Պուտինը հեռախոսել են, Կրեմլն ու Սպիտակ տունը հրապարակել են իրենց տեղեկատվությունը և ոչ մի կողմից ոչ մի բառ չկա, որ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահ երկրները քննարկել են Լեռնային Ղարաբաղի կոնֆլիկտը: Գուցե դա իսկապես երկու երկրների օրակարգում առաջնահերթ նշանակության խնդիր չէ, բայց հազիվ թե: Իրականում խոսակցություն, հաստատ, եղել է, և եթե չի բարձրաձայվում, ուրեմն փոխադարձ համաձայնությամբ: Իմա՝ ԱՄՆ նախագահի տեսակետը չի համընկել, ավելին՝ բանակցելուց հետո էլ հակասել է ՌԴ նախագահի տեսակետին, և նրանք համատեղ որոշել են հարցը հետո ու ավելի մանրամասն քննարկել: Լավրովի պլանը լավ հայտնի է, կենսագրոծման ընթացքը՝ նույնպես: Եվ դա չի բխում հայկական կողմի շահերից: Մնում է ոչ միայն սպասել ԱՄՆ որևէ արձագանքի, այլև բոլոր հնարավոր մակարդակներում աշխատել ԱՄՆ նոր վարչակազմի հետ՝դեսպան փոխելու փոխարեն: Ջո Բայդենը կարող է «չհասկանալ»՝ ինչու՞ է Նիկոլ Փաշինյանը իրեն իր տեղը դրել՝ նախագահական ընտրութուններից հետո, առավելևս երբ ընդդիմադիր կուսակցությունն է իշխանության եկել, դեսպաններին փոխելու է ԱՄՆ-ը, ոչ թե Հայաստանը ԱՄՆ-ում:

Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Հայաստանը Ծապլվարը չէ
• 2021. Աշխարհի ամենահզոր 5 բանակները
• Վրացական փոխատեղում՝ ի՞նչ սպասել Ղարիբաշվիլիի կառավարությունից
• Իրանը նորից մերձավորարևելյան խաղի կենտրոնում է
• Անգելա Մերկելի ելույթը Մյունխենի Անվտանգության հարցերով համաժողովում
• Ջո Բայդենի ելութը Անվտանգության հարցերով 2021-ի Մյունխենի վիրտուալ կոնֆերանսում
• Իրանը դառնում է ԵԱՏՄ անդամ, հաջորդը Ադրբեջանն է
• Վրաստանը քաոսի և հեղափոխության միջև
• Պատմական մանիպուլյացիա՝ ինչպես միշտ
• Երեք ամիս անց՝ ինչ են վճռել Ադրբեջանը, Հայաստանը և Ռուսաստանը
• Ինչո՞ւ է Բաքուն համաձայնել աշխատել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի հետ
• Սերժ Սարգսյան՝ անցյալի մասին ներկայի կտրվածքով
• Հայաստանը դիտարկում է Թուրքիայի հետ սահմանի բացման հնարավորությունը
• Փարիզը հակաթուրքական դաշինք է կազմում
• Ինչի՞ց է մահացել Չինգիզխանը իրականում
• Հերիք է Ցիցերոն խաղանք
• Մարտական դրոններ՝ ապագայի պատերազմը
• Էրդողանի մտրակն ու քաղցրաբլիթը Բայդենի համար
• 2050. Ինչ կա-չկա աշխարհում
• Երբ Երևանում կբացվի Թուրքիայի դեսպանատուն

Մեկնաբանություններ