Միլանի համալսարանի գիտնակաները պարզել են 500 տարի առաջ հանճարեղ նկարիչ Ռաֆայել Սանտիի խորհրդավոր մահվան առեղծվածը՝ հաղորդում է Իտալիայի Ansa գործակալությունը: Գիտնականները համեմատել են Ջորջիո Վազարիի «Առավել նշանավոր գեղանկարիչների, քանդակագործների ու ճարտարապետների կյանքի նկարագրությունը» գրքի տվյալները Ռաֆայելի ժամանակակցի՝ Ֆերարայի հերցոգի բանագնաց Ալֆոնսո Պաոլուչիի վկայությունների հետ, ուսումնասիրել են 19-րդ դարում արվեստի պատմաբան Ջուզեպե Կամպորիի գտած փաստաթղթերը: Նրանք եզրակացրել են, որ Ռաֆայելի մահվան պատճառը սիֆիլիսը չէ, ինչպես կարծում էին նախկինում: Հիվանդության ընթացքի նկարագրությունը համադրելով ախտանիշների հետ՝ գիտնականները հանգել են պնևմոնիայի ախտորոշմանը՝ ասում է բժշկության պատմաբան Միքելե Աուգուստո Ռիվան: «Մենք չենք կարող վստահորեն հաստատել, ինչպես չենք կարող ասել՝ պնևմոնիան բակտերիալ, թե վիրուսային ծագում ուներ, ինչպես ներկա covid-19-ը: Բայց բոլոր պատճառներից հենց պնևմոնիան է առավել համապատասխանում ժամանակակիցների նկարագրությանը՝ սուր, բայց ոչ սրընթաց ընթացք, գիտակցության կորստի բացակայություն, աղեստամոքսային տրակտի ախտանիշների բացակայություն և մշտական տենդ»: Ռաֆայելի վիճակը վատացրել է բժշկական սխալը՝ գտնում են միլանցի գիտնականները: Նրան փորձել են բուժել արյուն բաց թողնելով, իսկ թոքերի հիվանդության դեպքում դա բացարձակապես հակացուցված է: Ինչ-որ իմաստով՝ Ռաֆայելին սպանել է իր չափազանց սիրառատությունը: Վազարիի վկայությամբ՝ նա բժիշկներից թաքցնում էր, որ գիշերները գնում է սիրային հանդիպումների, իսկ նրանք, չկարողանալով պարզել տենդի պատճառը, արյուն էին բաց թողնում:
Ansa (Իտալիա)
Հ.Գ. Ռաֆայել Սանտին Վերածննդի երեք հանճարներից մեկն է, որ վախճանվեց 37 տարեկանում՝ անհայտ հիվանդությունից: Ինչ էլ պարզեն բժիշկները, նրա կենսական էներգիան տրվեց ոչ միայն կանանց, այլև արվեստին ու Սիքստինյան կապելլայի հրաշալի որմնանկարները՝ Միքելանջելոյի որմնանկարների հետ, ապահովեցին հավերժության անցագիր մի մարդու համար, որ ծնվել էր ու ապրեց իբրև նկարչության աստված, բայց չգնահատեց ու չպահպանեց իր կյանքը:
Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ