Մանրամասն որոնում (արխիվ)
04.11.2024
 
Իրանի Ազգային անվտանգության բարձրագույն խորհուրդը որոշում է ընդունել Իսրայելին պատասխան ռազմական հարված հասցնելու վերաբերյալ։ Հերքվել է արևմտյան ԶԼՄ-ների տեղեկությունը, թե Իրանը մտադիր է գրոհել Իսրայելը Իրաքի տարածքից առաջիկա օրերին՝ մինչև ԱՄՆ-ի նախագահի ընտրությունները։ «Իրանի պատասխանը Իսրայելի ագրեսիային իրավունքի հարց է, որը մեզ համար հստակ որոշված է, և այն, թե ինչպես ենք գործելու, կախված է պլանից»,- ասել է իրանցի բարձրաստիճան պաշտոնյան։               
 
Նորություններ » Հա­յաս­տա­նը «Կեր­պար­վես­տի Ե­րու­սա­ղեմ» եր­կիր

Հա­յաս­տա­նը «Կեր­պար­վես­տի Ե­րու­սա­ղեմ» եր­կիր

Հա­յաս­տա­նը «Կեր­պար­վես­տի Ե­րու­սա­ղեմ» եր­կիր
10.04.2020 | 14:23
«Ան­կաս­կած Հա­յաս­տա­նը մեծ հա­կադ­րու­թյուն­նե­րի եր­կիր է, Երևա­նում նաև կա­յին մար­դիկ, ո­րոնք հոդ­ված­ներ, գր­քեր էին գրում աբ­ստ­րակ­ցիո­նիզ­մի մա­սին, զե­կու­ցում կար­դում նույ­նիսկ հե­ռա­վոր Հո­լան­դիա­յում։ Ո­րով­հետև աբ­ստ­րակ­ցիո­նիզ­մի դեմ պա­տա­հա­բար խո­սել էր երկ­րի ղե­կա­վա­րը»։
Մար­տին ՄԻ­ՔԱ­ՅԵ­ԼՅԱՆ
«Ա­զա­տու­թյան քաղց­րա­ձայն թռ­չու­նը», 1987 թ.
ՀԱ­ԿԱԴ­ՐՈՒ­ԹՅՈՒ­ՆԻՑ ՀԱ­ՄԱԴ­ՐՈՒ­ԹՅՈՒՆ
Ինչ խոսք, Հա­յաս­տա­նը մեծ հա­կադ­րու­թյուն­նե­րի եր­կիր էր խոր­հր­դա­յին վիթ­խա­րի կայս­րու­թյան կազ­մում և մուրճ ու ման­գա­ղի տի­րա­կա­լու­թյան ճն­շիչ կա­ղա­պա­րում­ներն ան­գամ ան­զոր էին եր­կի­րը մղե­լու տե­ղատ­վու­թյան փա­կու­ղի­ներ։ ՀԽՍՀ-ում միա­ժա­մա­նակ ապ­րում-ա­րա­րում էին հա­մաշ­խար­հա­յին դեմ­քեր` Սա­րյանն ու Քո­չա­րը, նրանց շուր­ջը կեր­պար­վես­տա­յին անս­կիզբ ու ան­վերջ մա­կըն­թա­ցու­թյուն էր, տա­ղան­դա­վոր ստեղ­ծա­գոր­ծող­նե­րի մի ամ­բողջ զո­րա­գունդ, ո­րը թե­կուզ հա­ճախ աշ­խար­հագ­րո­րեն հե­ռու էր հա­մաշ­խար­հա­յին զար­գա­ցում­նե­րից, սա­կայն Հայ­կա­կան լեռ­նաշ­խար­հի հյու­սի­սա­յին մի ամ­փոփ հատ­վա­ծում, ոչ ան­կախ պե­տա­կա­նու­թյան պայ­ման­նե­րում, ապ­րում և ա­րա­րում էր, պարգևե­լով նախ սե­փա­կան հայ­րե­նի­քին, հե­տո նաև աշ­խար­հին ցայ­տուն գե­ղա­գի­տու­թյուն։ Մի բան, որ բնավ էլ զար­մա­նա­լի չէր, ե­թե Երևա­նում կա­յին մար­դիկ, ո­րոնք գր­քեր էին գրում աբ­ստ­րակ­ցիո­նիզ­մի մա­սին, նաև զե­կու­ցում էին կար­դում հե­ռա­վոր Հո­լան­դիա­յում, ինչ­պես վե­րը նշել է նո­րա­րար ար­վես­տա­բան Մար­տին Մի­քա­յե­լյա­նը։
Մի բան, որ բնավ էլ զար­մա­նա­լի չէր, զի ա­մե­րի­կյան հե­ռու­նե­րում, հա­ճախ նյու­թա­կան և հո­գե­բա­նա­կան զր­կանք­նե­րի դի­մա­կա­յող, այ­նուա­մե­նայ­նիվ, ա­րա­րող Ար­շիլ Գոր­կին գրում է. «...հա­մաշ­խար­հա­յին մշա­կույ­թը, նե­րա­ռյալ մեր օ­րե­րը, այս կամ այն չա­փով օգ­տա­գոր­ծել է հա­յե­րի, ու­րար­տա­ցի­նե­րի, շու­մեր­նե­րի, հե­թիթ­նե­րի, ե­գիպ­տա­ցի­նե­րի և հույ­նե­րի տե­սա­կետ­ներն ու ներդ­րում­նե­րը, ա­նընդ­հատ սո­վո­րել է նրան­ցից»։ Ազ­գա­յին սնա­պար­ծու­թյու­նից մղոն­նե­րով հե­ռու այդ ան­զու­գա­կան վա­նե­ցին, ո­րով որ­քան զար­մա­ցած, նույն­քան էլ հիա­ցած էր ա­մե­րի­կյան քմա­հաճ, հա­ճախ էլ կարծ­րա­տի­պա­յին ար­վես­տա­բա­նա­կան միտ­քը, հա­մոզ­ված էր` «Թո­րոս Ռոս­լինն ա­մե­նա­խո­շոր նկա­րիչն է, ում պարգևել է աշ­խար­հը մինչև 20-րդ դա­րը»։ Հան­ճա­րի խոս­քը մի՞­թե պատ­գամ չէ մեզ։ Կար­ծես թե` ա­յո։
Եր­րորդ հան­րա­պե­տու­թյունն ազ­գա­յին կեր­պար­վես­տի ներ­կա ոս­կե­բեր հան­քի շա­հա­գործ­ման ա­ռու­մով ե­րեկ էլ, այ­սօր էլ որ­դեգր­ել է ան­տես­ման քա­ղա­քա­կա­նու­թյուն։ Այ­նինչ վա­ղուց է հա­սու­նա­ցել ա­ռե­րես­ման ժա­մա­նա­կը։ Եվ քա­նի որ այ­սօր էլ ան­գո է երկ­րի մշա­կու­թա­յին ռազ­մա­վա­րա­կան ծրա­գի­րը, և ներ­կա մշա­կույ­թի են­թա­նա­խա­րա­րու­թյու­նը լա­վից-վա­տից շա­րու­նա­կում է հըն­թացս մի­ջո­ցա­ռում­ներ ի­րա­կա­նաց­նել, ինձ մնում է հայ հան­րու­թյա­նը, իշ­խա­նու­թյանն ու կա­ռա­վա­րու­թյա­նը և ար­դի տե­ղաբ­նակ ու սփյուռ­քա­հայ հա­րուստ­նե­րին ներ­կա­յաց­նել Հա­յաս­տա­նը «Կեր­պար­վես­տի Ե­րու­սա­ղեմ» եր­կիր դարձ­նե­լու հա­մա­հայ­կա­կան ծրա­գի­րը, ըստ ա­ռան­ձին նա­խագ­ծե­րի։
Այ­սինքն փոր­ձենք հա­կադ­րու­թյուն­նե­րի երկ­րից դառ­նալ հա­մադ­րու­թյուն­նե­րի հան­գր­վան։
«ՆՈ­ՅԱՆ ՏԱ­ՊԱ­ՆԻ ՀԱ­ՅԱՑ­ՔԻ ՏԱԿ»
Գա­լիք աշ­նա­նը երկ­րի կեր­պար­վես­տա­յին կենտ­րոն քա­ղաք­նե­րում` Երևա­նում և Գյում­րիում, Վա­նա­ձո­րում և Աշ­տա­րա­կում, Էջ­միած­նում ու Իջևա­նում, ի վեր­ջո` Գո­րի­սում, կազ­մա­կերպ­վում է ժա­մա­նա­կա­կից նկա­րիչ­նե­րի աշ­խա­տանք­նե­րի հա­մա­հայ­կա­կան տո­նա­հան­դես-վա­ճառք, եր­կիր ուխ­տագ­նա­ցու­թյան հրա­վի­րե­լով մեր ար­վես­տա­սեր հայ­րե­նա­կից­նե­րին։ Ման­թա­շյան­ցի, Ա­րա­մյան­ցի, Գյուլ­բեն­կյա­նի, Խան-Քե­լե­կյա­նի, Նու­բար Փա­շա­յի և մյուս­նե­րի հո­գե­զա­վակ հետ­նորդ­նե­րին։
Գնե­լով հայ ժա­մա­նա­կա­կից կեր­պար­վես­տի նմուշ­նե­րը, ուխ­տագ­նաց­նե­րը կն­պաս­տեն ար­դի ազ­գա­յին գե­ղար­վես­տա­կան կյան­քի աշ­խու­ժաց­մա­նը, կն­պաս­տեն ար­դի ազ­գա­յին գե­ղար­վես­տա­կան կյան­քի աշ­խու­ժաց­մա­նը, նաև կհան­րահռ­չա­կեն հայ­կա­կան մշա­կույթն աշ­խար­հում։ Ընդ ո­րում, կլուծ­վի քա­ղա­քակր­թա­կան մի գեր­խն­դիր` հան­րապետու­թյան մար­զե­րում բնակ­վող նկա­րիչ­ներն ու քան­դա­կա­գործ­նե­րը հար­կադր­ված չեն լքի ծնն­դա­վայրն ու չեն բռ­նի մայ­րա­քա­ղա­քի ճամ­փան։ Ի դեպ, հայ կեր­պար­վես­տա­գետ­նե­րի մի ստ­վար մա­սը երևան­ցի չէ, հա­սակ չի ա­ռել մայ­րա­քա­ղա­քում։ (Այ­սօր Երևա­նը գեր­բեռն­ված է նկա­րիչ­նե­րով)։ Այս գոր­ծում պե­տու­թյան մաս­նակ­ցու­թյու­նը հա­մա­պա­տաս­խան վայ­րի ան­հա­տույց տրա­մադ­րումն է վե­րոն­շյալ քա­ղաք­նե­րի կենտ­րո­նա­կան հրա­պա­րակ­նե­րում կամ զբո­սայ­գի­նե­րում։ Ժամ­կե­տը` երևի թե մեկ շա­բաթ։
Սույ­նը մի՞­թե պատ­րանք է։ Ա­մենևին։
«ՀԱ­ՅՈՑ ԿԵ­ՆԱՑ ԾԱՌ»
Ծի­ծեռ­նա­կա­բերդ։ Սա պատ­մա­կան հնա­վայր է և, ի դեպ, գտն­վում է Երևա­նի աշ­խար­հագ­րա­կան կենտ­րո­նում։ 1949 թվա­կա­նին հա­զա­րա­մյակ­նե­րով հող­մա­ծեծ այս բլու­րը դար­ձավ հա­մա­քա­ղա­քա­յին ծա­ռա­տուն­կի հան­գր­վան, ու­սա­նող­ներն ու բան­վոր­նե­րը, գրող­ներն ու նկա­րիչ­նե­րը ո­գեշ­նչ­ված ծառ ու թուփ էին տն­կում` մաս­նակ­ցե­լով կա­նաչ օա­զի­սի հիմ­նադր­մա­նը մայ­րա­քա­ղա­քում։ 1965 թվա­կան։ Պատ­մա­կան հնա­վայր բլու­րը կա­նա­չա­գեղ զգեստ էր հա­գել։ Բլ­րի վրա, դեմ-հան­դի­ման լյառն Ա­րա­րա­տին, կա­ռուց­վեց մեծ Ե­ղեռ­նի զո­հե­րի հի­շա­տա­կը հա­վեր­ժաց­նող հու­շա­կո­թո­ղը, որն ինք­նին ճար­տա­րա­պե­տա­կան մի զար­մա­նահ­րաշ գյուտ էր։ Հու­շա­կո­թո­ղի սր­տում վառ­վեց ան­մար կրա­կը։ Հնա­վայր բլուրն ար­դեն հու­շաբ­լուր էր, հա­մայն հա­յու­թյան ուխ­տագ­նա­ցու­թյան նպա­տա­կա­կե­տը։ 1980-ա­կան­նե­րին սա­կայն խախտ­վեց Հու­շաբլ­րի խոր­հր­դան­շա­կան ան­դոր­րը։ Կա­ռուց­վում էր վիթ­խա­րի մի շի­նու­թյան` մար­զա­հա­մեր­գա­յին հա­մա­լի­րը։ Աշ­խար­հիկ ար­ժե­հա­մա­կար­գը դար­ձավ իշ­խող հու­շաբ­լու­րում։ «Կե­նաց ծա­ռը» զա­տե­լու է աշ­խար­հիկն ու հոգևո­րը։
Ինչ­պե՞ս։ Աշ­խար­հիկ բնույ­թի կո­թող­ներ, քան­դակ­ներ և ար­ձան­ներ կտե­ղադր­վեն մար­զա­հա­մեր­գա­յին հա­մա­լի­րի շր­ջա­կայ­քում։ Հոգևոր բնույ­թի ստեղ­ծա­գոր­ծու­թյուն­նե­րը կշե­նաց­նեն հու­շա­կո­թո­ղի մի­ջա­վայ­րը։
Ընդ ո­րում` աշ­խար­հիկն ու հոգևո­րը (հա­մա­լիրն ու հու­շա­կո­թո­ղը) կտա­րան­ջատ­վեն որմ­նան­կար­նե­րով զար­դար­ված պարս­պով։ Ընդ ո­րում, դե­պի հա­մա­լիր նա­յող որմ­նան­կար­նե­րը կներ­կա­յաց­նեն «Հա­յոց Կե­նաց ծա­ռի» ար­մա­տա­կա­լումն ու վե­րըն­ձյու­ղու­մը սկ­սած ազ­գի ձևա­վոր­ման և պե­տա­կա­նու­թյան կա­յաց­ման նա­խա­փու­լից մինչև մեր օ­րե­րը։
Իսկ դե­պի հու­շա­կո­թող նա­յող որմ­նան­կար­նե­րում կար­տա­ցոլ­վեն մեր հոգևոր ըն­թաց­քը` սկ­սած Վա­հագ­նի ծնն­դից մինչև քրիս­տո­նեու­թյան ըն­դու­նու­մը, և նրա մա­քա­ռում­ներն ու հաղ­թա­նակ­նե­րը։
Գե­ղար­վես­տի տե­սան­կյու­նից ՀՀ-ում այ­սօր, չկաս­կա­ծենք, կա բա­վա­րար ստեղ­ծա­գոր­ծա­կան նե­րուժ։ Հա­վե­լենք սփյուռ­քում ապ­րող և ա­րա­րող մեր շնոր­հա­շատ ազ­գա­կից­նե­րին։ Ժա­մա­նա­կա­կից նկա­րիչ­ներն ու քան­դա­կա­գործ­ներն ամ­ռան ա­միս­նե­րին կաշ­խա­տեն Ծի­ծեռ­նա­կա­բեր­դում, աշ­նա­նը երկ­րին և աշ­խար­հին (այն է` հա­յու­թյանն ու հա­մաշ­խար­հա­յին հան­րակ­ցու­թյա­նը) կներ­կա­յաց­նեն «Հա­յոց Կե­նաց ծա­ռը»։ Միա­ժա­մա­նակ Ծի­ծեռ­նա­կա­բեր­դում, Հայ­կա­կան աշ­խար­հի քա­ղա­քա­մայր Երևա­նում կս­տեղծ­վի հայ ժա­մա­նա­կա­կից կեր­պար­վես­տի ընտ­րա­նու մի ան­նա­խա­դեպ հա­վա­քա­ծու։ Ի հե­ճուկս օ­տար մշա­կույ­թի հան­գր­վան «Գա­ֆես­ճեան» կենտ­րո­նի։
Սա պատ­րա՞նք է, ա­մենևին։
ՊԵ­ՏԱ­ԿԱ­ՆՈՒ­ԹՅԱՆ ԿՈ­ԹՈ­ՂԸ ՀԱՆ­ՐԱ­ՊԵ­ՏՈՒ­ԹՅԱՆ ՀՐԱ­ՊԱ­ՐԱ­ԿՈՒՄ
1992 թվա­կան։ Հայ­կա­կան աշ­խար­հի կենտ­րո­նա­կան` Հան­րա­պե­տու­թյան հրա­պա­րա­կում թևա­ծում էր ժո­ղովր­դա­կան ցն­ծու­թյու­նը. ի տես երկ­րի և աշ­խար­հի գա­հըն­կեց ար­վեց Լե­նի­նի հս­կա ար­ձա­նը, ո­րը հռ­չա­կա­վոր քան­դա­կա­գործ Սեր­գեյ Մեր­կու­րո­վի (1881-1952 թթ.) ստեղ­ծա­գոր­ծու­թյունն էր և տե­ղադր­վել էր Լե­նի­նի ան­վան հրա­պա­րա­կում 1940-ին, նա­խա­պես պատ­րաստ­ված պատ­վան­դա­նի վրա։ Հան­րա­պե­տու­թյան հրա­պա­րա­կը, ըստ էու­թյան, ա­զա­տագր­վեց բոլշևի­կյան կուռ­քից։ Կես դար և եր­կու տա­րի շա­րու­նակ հայ աշ­խա­տա­վո­րու­թյու­նը շա­րա­սյու­ներ կազ­մած, կեղծ ու ան­կեղծ խան­դա­վառ­ված անց­նում էր Լե­նի­նի ար­ձա­նի հա­յաց­քի ներ­քո և քայ­լում էր դե­պի լու­սա­վոր ա­պա­գան, ինչ­պես ժա­մա­նա­կին պատ­գա­մել էր Լե­նին պա­պին։
(Ի դեպ, Լե­նի­նի ար­ձա­նը գրե­թե կրկ­նօ­րի­նակ էր։ Ժո­ղովր­դա­կան նկա­րիչ տիար Մեր­կու­րո­վը նմա­նա­տիպ մի Լե­նին էր ա­րա­րել և 1939-ին այն սի­րով տե­ղադ­րել ՍՍՌՄ Գե­րա­գույն սո­վե­տի նիս­տե­րի դահ­լի­ճում)։ Մնաց թա­փուր պատ­վան­դա­նը, ո­րի հե­ղի­նակ­ներն էին ճար­տա­րա­պետ­ներ Լ. Վար­դա­նյա­նը և Ն. Փա­րե­մու­զյա­նը։ Ի դեպ, նրանք ա­մու­սին­ներ էին։
Պատ­վան­դա­նը ճար­տա­րա­պե­տա­կան հրա­շա­լի նոկ­տյուրն էր, ո­րի վրա էին բարձ­րա­նում ՀԽՍՀ ղե­կա­վար­նե­րը` ող­ջու­նե­լու երկ­րի աշ­խա­տա­վո­րու­թյան ա­ռա­ջա­դեմ ներ­կա­յա­ցու­ցիչ­նե­րին։ Այ­սինքն պատ­վան­դա­նը նաև տրի­բու­նա էր։ Պատ­վան­դա­նի կենտ­րո­նում հար­թա­քան­դակ­ված էր Խոր­հր­դա­յին Հա­յաս­տա­նի երկ­գույն դրո­շը։ Եվ ա­հա ՀՀ քա­ղա­քա­ցիա­կան հա­սա­րա­կու­թյունն ա­ռա­ջար­կում էր լու­ծու­մը` ա­նա­ղարտ պահ­պա­նել պատ­վան­դա­նը և երկ­գույն խոր­հր­դա­յին դրո­շը փո­խա­րի­նել 3-րդ Հան­րա­պե­տու­թյան ե­ռա­գույն դրո­շով։
1996 թվա­կան։ Պատ­վան­դա­նը քար առ քար ա­պա­մոն­տաժ­վեց և քար առ քար ան­հայ­տա­ցավ։ Պատ­վան­դա­նի տե­ղում ա­հա ար­դեն քա­ռորդ դար կա­նա­չա­գեղ սի­զա­մարգ է, ա­սել է` գրա­նի­տե որ­մե­րը փո­խա­րին­վել են դա­լար խո­տով։
Մեր պատ­մա­կան, մշա­կու­թա­յին, ազ­գա­յին և հան­րա­յին բո­լոր նշա­նա­կա­լից ձեռք­բե­րում­ներն ու­նե­ցել ենք, երբ հա­յերն ապ­րել են ի­րենց պե­տու­թյան մեջ։ Այ­սօր (հու­սանք ա­ռայժմ) մենք ան­կախ եր­կիր ենք ձևա­կա­նո­րեն, բայց բո­վան­դա­կա­յին ի­մաս­տով դեռևս ինք­նիշ­խան չենք։ Բնա­կա­նա­բար, Պե­տա­կա­նու­թյան կո­թո­ղը խոր­հր­դան­շա­կան նշա­նա­կու­թյուն կու­նե­նա մեր երկ­րի և ազ­գի կյան­քում։ Սա պատ­րա՞նք է, ա­մենևին։
ՎԵՐՋ­ՆԱ­ԳԻՐ
Սույն նյու­թը ա­ռա­ջարկ է ՀՀ կա­ռա­վա­րու­թյա­նը` սթափ­վել, հա­վուր պատ­շա­ճի գնա­հա­տել երկ­րում առ­կա հս­կա կեր­պար­վես­տա­յին հարս­տու­թյու­նը և մշա­կել հայ­կա­կան կեր­պար­վես­տի ժա­ռան­գու­թյան պահ­պան­ման և ար­դի կեր­պար­վես­տի բեր­քա­բեր նե­րու­ժի գնա­հատ­ման պե­տա­կան ռազ­մա­վա­րու­թյուն։
«3-րդ Հան­րա­պե­տու­թյուն» կար­գա­վի­ճա­կում գո­յատևող Հա­յաս­տա­նը վաղ թե ուշ դառ­նա­լու է «Կեր­պար­վես­տի Ե­րու­սա­ղեմ եր­կիր»։
Մաս­նակ­ցե՛ք այս երկ­րի կա­ռուց­մա­նը, և կշա­հեք, չկաս­կա­ծեք։
Վրեժ Ա­ՌԱ­ՔԵ­ԼՅԱՆ
Դիտվել է՝ 8762

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ

ԲեռնելԲեռնել

Ասում են...

. .

Տարածաշրջանային

Այդ միջոցառումը կարող էր տեղի չունենալ Ադրբեջանում

Այդ միջոցառումը կարող էր տեղի չունենալ Ադրբեջանում

Նոյեմբերի կեսերին Ադրբեջանում տեղի է ունենալու ՄԱԿ կլիմայական մեծ խորհրդաժողովը, որը հայտնի է COP29 անունով։ Այդ միջոցառումը Ադրբեջանի համար կարևոր է մի քանի առումներով՝ երկրի միջազգային հեղինակության բարձրացումից մինչև Արցախում իրականացված ցեղասպանության միջազգային անուղղակի լեգիտիմացում։

Սոցցանցային գրառումներ

Երբ բուլկու ու երշիկի համերին խառնվում են մանկության հիշողությունները
Երբ բուլկու ու երշիկի համերին խառնվում են մանկության հիշողությունները

Բաժնի բոլոր նորությունները »

«Իրատես» թերթի արխիվից

Մեր կյան­քի հի­մերն ան­դունդ­ներն ըն­կան
Մեր կյան­քի հի­մերն ան­դունդ­ներն ըն­կան

Բաժնի բոլոր նորությունները »

Ծաղրանկարչի կսմիթ

«Ծո­վից ծով» Հա­յաս­տան խոս­տա­ցող իշ­խա­նա­վորն ու ծա­րավ հայը
«Ծո­վից ծով» Հա­յաս­տան խոս­տա­ցող իշ­խա­նա­վորն ու ծա­րավ հայը
2024 © Irates.am
Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են: Մեջբերումներ անելիս ակտիվ հղումը Irates.am-ին պարտադիր է: Կայքի հոդվածների մասնակի կամ ամբողջական հեռուստառադիոընթերցումն առանց Irates.am-ին հղման արգելվում է: Կայքում արտահայտված կարծիքները պարտադիր չէ, որ համընկնեն կայքի խմբագրության տեսակետին: Գովազդների բովանդակության համար կայքը պատասխանատվություն չի կրում: Էլեկտրոնային հասցե՝ info@irates.am
ԲաժանորդագրվելԳործընկերներՀետադարձ կապ
.