«Պանծալի ճարտարապետների և շինարարների ստեղծածն այսօր զարգացնում են մեր շրջանավարտները»

Եվս 5 տարի, և ճարտարապետության ու շինարարության Հայաստանի ազգային համալսարանը (ՃՇՀԱՀ) կդառնա 100 տարեկան, իսկ այս հոկտեմբերին հարուստ ավանդույթներ ունեցող բարձրագույն ուսումնական հաստատությունը կտոնի իր 95-ամյակը: 1921-ին Երևանի պետական համալսարանում ձևավորվեց ճարտարապետության և շինարարության ֆակուլտետը, որը տարիներ անց շարունակեց իր կրթական, գիտահետազոտական և գործնական աշխատանքներով նպաստել Հայաստանի ճարտարապետության և շինարարության զարգացմանն արդեն պոլիտեխնիկական ինստիտուտի պատերի ներսում: 1988-ի աղետալի երկրաշարժից հետո պետական մակարդակով որոշվեց ֆակուլտետը դուրս բերել պոլիտեխնիկի կազմից և ձևավորել որպես առանձին համալսարան: Կարճ ժամանակահատվածում ՃՇՀԱՀ-ն դուրս եկավ միջազգային ասպարեզ, և «Ճարտարապետություն» մասնագիտության դիպլոմը ճանաչվեց Ֆրանսիայի կառավարության կողմից: Սա միջազգային միակ ձեռքբերումը չէ. անցած տարի Իսպանիայի «Որակի գնահատման և հավատարմագրման ազգային գործակալության» և Ֆրանսիայի «Բարձրագույն կրթության և հետազոտությունների գնահատման բարձր խորհրդի» կողմից համալսարանը ստացավ եվրոպական ինստիտուցիոնալ հավատարմագրում՝ համապատասխան հավաստագրով: Ինչ խոսք, սրանք լուրջ ձեռքբերումներ են, սակայն կրթությունն ու գիտությունը պահանջում են լուրջ ֆինանսավորում, ինչը, Հայաստանի ներկայիս տնտեսական վիճակի պայմաններում, դառնում է խնդրահարույց։ Չնայած այս հանգամանքին՝ ՃՇՀԱՀ-ն տարեցտարի զարգանում է: Ինչպե՞ս է դա ստացվում։ Այս և այլ հարցերի շուրջ զրուցում ենք ՃՇՀԱՀ-ի ՏՏ և ֆինանսական աշխատանքների գծով պրոռեկտոր ՄԱՐԻՆԵ ՂԱԶԱՐՅԱՆԻ հետ:

-Այո, ճիշտ նկատեցիք, համալսարանն անընդհատ զարգանում է, ամեն տարի մենք ստեղծում ենք տեխնիկապես հագեցած 4-5 լաբորատորիա,- ասաց պրոռեկտորը։- Արտերկրի մեր գործընկերներն ու հյուրերը փաստում են, որ իրենց երկրների ուսումնական հաստատություններն անգամ կարող են հպարտանալ նման սարքավորումներով հագեցած լաբորատորիաներով: Այդ ձեռքբերումը համալսարանի ռեկտոր Գագիկ Գալստյանի աշխատանքի արդյունքն է:
-Ակնհայտ է, որ ուսումնական հաստատության ֆինանսական միջոցները գլխավորապես առաջանում են ուսման վճարներից: Գաղտնիք չէ նաև, որ վերջին տարիներին բնակչության վճարունակությունը գնալով նվազում է, ինչը, բնականաբար, բացասաբար է անդրադառնում նաև ուսման վճարների հավաքագրման գործընթացի վրա: Սա խնդիր է, որն առկա է բոլոր համալսարաններում: Ինչպե՞ս է այս հարցը լուծվում ձեզ մոտ:
-Լուրջ խնդիր եք բարձրաձայնում, որն առկա է բոլոր բուհերում: Իհարկե, սոցիալական պայմաններից ելնելով, մեր ուսանողները ևս դժվարանում են ժամանակին վճարել ուսման վարձը: Կարծում եմ՝ վերը նշված խնդիրը կարելի է լուծել համալսարանական կրթական դաշտում մեկենասության ինստիտուտի վերականգնման միջոցով, ինչպես դա արվում է արտերկրում: Ցավոք, մեզ մոտ այդ մշակույթը զարգացած չէ: Ճիշտ է, լինում են նման մեկ-երկու դեպքեր, օրինակ, այս տարի մեր մեկ ուսանողի վճարի փոխհատուցումն իր վրա վերցրեց «Բարեպաշտ սերունդ» հիմնադրամը:
Բացի նշվածից, ընդհանրապես համալսարանին մշտապես աջակցել և աջակցում են Շինարարների միության անդամ կազմակերպությունները, անհատ շինարարներ և ձեռներեցներ, ճարտարապետներ, որոնք մեր նախկին շրջանավարտներն են: Մենք շատ ենք կարևորում մեր շրջանավարտների հետ համագործակցությունը, ինչը, հուսով ենք, լավ ավանդույթ կդառնա:
-ՃՇՀԱՀ-ն իր ուղղվածությամբ միակն է, բայց և այնպես, բացի հիմնական մասնագիտացումից, ունեք նաև այլ ֆակուլտետներ, այդ թվում՝ «Կառավարման և տեխնոլոգիայի», որի զարգացմանը մեծ ուշադրություն է դարձվում: Նման ֆակուլտետ ունեն մեր շատ համալսարաններ, արդյո՞ք մրցակցության խնդիր չի առաջանում:
-Մրցակցության խնդիր չկա, քանի որ մեր ֆակուլտետն ունի և՛ ավտոմատացված կառավարման, և՛ ՏՏ ոլորտին առնչվող մասնագիտություններ, որոնք պահանջված են ճարտարապետության և շինարարության ոլորտում: Տեղեկատվական տեխնոլոգիաները մեր կյանքում ամենուր են, լայնորեն տարածված են ներկառուցված համակարգերը: Մեր ֆակուլտետը առաջիններից է, որ այդ ուղղությամբ մասնագիտացում է ներդրել և ոլորտի զարգացման ուղղությամբ ինտենսիվ աշխատանքներ է իրականացնում: Վերջերս Սլովակիայի Նիտրա քաղաքում կայացավ գիտաժողով՝ նվիրված ներկառուցված համակարգերին: Մեր համալսարանից գիտական և հետազոտական աշխատանքներով հանդես եկան ոչ միայն մեր պրոֆեսորադասախոսական կազմի ներկայացուցիչները, այլև մեր ուսանողները:
-Համալսարանը տասնյակ տարիներ առանձնակի ուշադրություն է դարձնում գիտահետազոտական գործունեությանը, լույս են տեսել բազմաթիվ տեղեկագրեր, գիտական հանդեսներ՝ լուրջ դերակատարություն ունենալով գիտական աշխարհում: Ի՞նչ նոր սպասելիքներ կարող է ունենալ գիտակրթական հասարակությունը:
-Քանի որ տարին մեր համալսարանի համար հոբելյանական է, բացի հիմնական պարբերականներից՝ ՃՇՀԱՀ գիտական աշխատություններ, ՃՇՀԱՀ տեղեկագիր, Հայաստանի շինարարների միության տեղեկագիր, նոր աշխատություններ, կհրատարակվեն նաև մենագրություններ՝ նվիրված հոբելյանին: Մասնավորապես, հոկտեմբերի 26-28-ին կայանալիք «Ճարտարապետություն և շինարարություն. արդի հիմնախնդիրներ» խորագրով միջազգային գիտաժողովի բոլոր նյութերը տպագրման փուլում են և լույս կտեսնեն առանձին երկհատորյակով, որն ինդեքսավորված է միջազգային գիտական շտեմարանում:
-Տիկին Ղազարյան, ի՞նչ զգացողությամբ եք մտնում 95-ամյա համալսարան:
-Համալսարանը մեր ազգային ճարտարապետության և շինարարության լավագույն ավանդույթների կրողն է, և մենք հպարտ ենք, որ այդ հարուստ ժառանգության հետևորդն ենք: Մեր պանծալի ճարտարապետների և շինարարների ստեղծածն այսօր զարգացնում են մեր շրջանավարտներն ու մեր ուսանողները՝ բարձր պահելով համալսարանի անունը, գրավելով պատվավոր տեղեր միջազգային մրցույթներում:

Զրուցեց
Ժասմեն ՎԻԼՅԱՆԸ

Հեղինակի նյութեր

• ՃՇՀԱՀ-ն և Ստավրոպոլի «Հյուսիս-Կովկասյան դաշնային» համալսարանը հեռահար եղանակով ստորագրեցին «Մեծ Կովկաս կոնսորցիում ստեղծելու մասին» համաձայնագիրը
• «Հան­ցա­վոր ան­գոր­ծու­թ­յուն են դրսևո­րում ՀՀ իշ­խա­նու­թ­յուն­նե­րը»
• «Ղա­րա­բա­ղյան խնդ­րի քա­ղա­քա­կան լու­ծու­մը պետք է գտն­վեր այս պա­տե­րազ­մից ա­ռաջ»
• ՃՇՀԱՀ-ի հետ համագործակցության շրջանակներում բացվեց ինտերակտիվ ուսուցման ռուսաց լեզվի առաջին կենտրոնը
• «Դուռ-լու­սա­մուտդ պինդ փա­կիր, ու­րի­շին գող մի հա­նիր»
• Կռա­պաշ­տու­թ­յու­նը քան­դեց Հա­յաս­տա­նը
• «Նո­յեմ­բե­րի 4-ի դրու­թ­յամբ Շու­շիում մեր դիր­քե­րը բո­լոր ա­ռում­նե­րով նպաս­տա­վոր են ե­ղել»
• «Որ­քան հիաս­թափ­ված եմ նախ­կին իշ­խա­նու­թ­յուն­նե­րից, այն­քան էլ հիաս­թափ­ված եմ ներ­կա­յիս իշ­խա­նու­թ­յուն­նե­րից»
• ՃՇՀԱՀ-ն 6 մլն դրամ է փոխանցել «Զինծառայողների ապահովագրության» հիմնադրամին և «Հայրենիքի պաշտպանի վերականգնողական կենտրոն»-ին
• ՃՇՀԱՀ հոգաբարձունների խորհրդի նիստում մեկ րոպե լռությամբ հարգեցին Ղարաբաղի պատերազմում իրենց կյանքը հանուն հայրենիքի զոհաբերած նահատակների հիշատակը
• «Պատերազմ և խաղաղության» նոր տարբերակը․ «վաճառված է» Արցախը, վտանգված է Հայաստանը
• Պա­տե­րազ­մի պայ­ման­նե­րում փաս­տա­թուղթն ին­չու՞ բո­վան­դա­կա­յին փո­փո­խու­թ­յուն չի կրել
• Արդեն ե­րեկ պետք է մե­կու­սաց­վեին և պար­տա­դիր թես­տա­վոր­վեին
• Գեր­շա­հույթ` պա­տե­րազ­մի հաշ­վին
• «Լար­վա­ծու­թ­յան մե­ծաց­մա­նը զու­գա­հեռ ես-ը ա­վե­լի է ձուլ­վում մենք-ին»
• «Հա­յե­րը ոչ միայն լավ գոր­ծա­րար­ներ են, այլև լավ մար­տիկ­ներ»
• ՃՇՀԱՀ-ը 15 մլն 500 հազար դրամ է փոխանցել «Հայաստան համահայկական հիմնադրամին»
• «Մեր ամ­րոց­նե­րի պա­տե­րի տակ լավ ջարդ են ու­տում և ու­տե­լու են»
• ՊԵԿ-ը միանձ­ն­յա՞ է ո­րո­շել
• Վլադ Ասատրյանը միաձայն վերընտրվեց ՃՇՀԱՀ հոգաբարձուների խորհրդի նախագահ

Մեկնաբանություններ