«Նրանք շարունակ բախում են դպրոցների դռները»

Եղիշե Չարենցի անվան գրականության և արվեստի թանգարանի (ԳԱԹ) տնօրեն, գրող, գրականագետ ԿԱՐՈ ՎԱՐԴԱՆՅԱՆԸ մեզ հետ զրույցում անդրադարձավ հանրակրթական դպրոցներում աբոնեմենտային համակարգը վերացնելու խնդրին:

«Դա տարիների պարբերաբար թարմացվող խնդիր է: Ավելին` ցավ է: Ընդ որում` խոսքը վերաբերում է ոչ միայն թանգարաններին, այլև թատրոններին, համերգային կազմակերպություններին: Բնական է, որ նրանք շարունակ բախում են դպրոցների դռները: Դպրոցներ կան, որ անմիջապես գիտակցում են խնդրի կարևորությունը, դպրոցներ էլ կան, որ անմիջապես դա որակում են դրամահավաք: Այդպես էլ խնդիրը չի լուծվում»: ԳԱԹ-ի տնօրենի համոզմամբ` ճիշտ չէ տոմսը ձեռքին դպրոց մտնելը` տոմս վաճառելու նպատակով, երբ կան ծանուցելու, գովազդելու հազար ու մի ժամանակակից, կատարելագործված միջոցներ: Գրականության և արվեստի թանգարանի օրինակով ասաց, որ իրենց հիմնական ցուցադրության երկու սրահը ձևավորել, հայեցակարգը մշակել է` աչքի տակ ունենալով մեր հանրակրթական դպրոցների և բուհերի բանասիրական ֆակուլտետների գրականության ծրագրերը: Աշակերտը, ուսանողը այն բոլոր հեղինակներին, որոնց ուսումնասիրում են հաստատված ծրագրերով, ԳԱԹ-ի ցուցասրահում տեսնում են իրենց ժամանակի, իրենց ժամանակակիցների մեջ:

«Այսինքն` ես մարդկանց չեմ խնդրում` եկեք տոմս գնեք, կամ դրանով ինձ ինչ-որ ժեստ արեք (ի դեպ, աշակերտների համար տոմսը 300 դրամ է, սիմվոլիկ գումար): Այս երկու սրահները ուսումնա-օժանդակ ձեռնարկի արժեք ունեն: Եվ այն դասարանները, որ գալիս են, շրջում, պետք է տեսնեք նրանց հիացմունքը: Նրանք գնում և իրենց գործընկերներին են իրազեկում, որ եթե Չարենցի թանգարանում տեսնում եք Չարենցի ամբողջ ժառանգությունը, Թումանյանի թանգարանում` Թումանյանինը, Իսահակյանի թանգարանում` Իսահակյանինը, այստեղ այդ ամենը ներկայացված է միասին: Ավելին ասեմ` գոնե նշածս գրողների հուշային թանգարանները մշտապես սնվում են մեր թանգարանից: Որովհետև արխիվներն այստեղ են պահպանվում, և մենք շարունակ թվայնացնում, տրամադրում ենք նրանց, որ իրենց ցուցադրությունները թարմացնեն»:

Կարո Վարդանյանը նկատեց նաև, որ դպրոցներում թեկուզ և պայքարում են դրամահավաքի դեմ, այսպես թե այնպես, ովքեր ընտանիքում աշակերտ ունեն, այդ խնդրին բախվում են` թեկուզ փոքր գումարներ հավաքելու առումով: «Գումար հավաքելու ձևերը` վարագույր գնելու ձևակերպում կունենան, թե ավել գնելու, թե դասարան նորոգելու, միևնույն է, այնպիսի պարտավորություն են դնում աշակերտ ունեցող ընտանիքների վրա, որ երբ թատրոնը, կամ համերգային կազմակերպությունը իր տոմսերով մտնում է դպրոց, արդեն միանշանակ չի ընկալվում»:

ԳԱԹ-ի տնօրենն ունի խնդրի լուծման իր տարբերակը: Նշեց, որ ամեն դպրոց ունի բյուջե, որ քննարկում ու հաստատում է կառավարությունը` իր լիազոր մարմնի ներկայացմամբ` կրթության և գիտության նախարարության, քաղաքապետարանի կամ համապատասխան մարզպետարանների, որոնց ենթակայության տակ այդ դպրոցները գործում են։ «Թող ամեն տարի այդ դպրոցի բյուջեում ամրագրվի որոշակի գումար` աշակերտներին մշակութային կյանքին իրազեկելու նպատակով, և տարեցտարի ավելանա այդ գումարը: Երկու թանգարանը դառնա չորս, երեք թատրոնը՝ տասներեք: Ես հակված եմ այսպես գործելուն և ոչ թե ծնողին անվերջ փաստի առաջ կանգնեցնելուն` 500 դրամ հավաքելով, 100 դրամ հավաքելով: Մեր ընտանիքների վիճակն էլ մենք լավ գիտենք»:

Արմինե ՍԱՐԳՍՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Պատմության վկաները
• Վերացող ծաղիկներ
• Ձեռք մեկնելու գաղափարը առաքելության վերածվեց
• «Մի նայեք, որ փոքր է մեր երկիրը, եթե արդուկով այս սարերը հարթեցնեք, Չինաստանից մեծ կլինի»
• «Բանկ օտոման» գործողությունը ժամանակին ցնցել էր ամբողջ Եվրոպան
• «Դրսից մեզ վրա կա­րող են ազ­դել միայն ներ­սի գոր­ծիք­նե­րով»
• «Ե­րե­սուն տա­րի ձգ­վեց մեր ան­կա­խու­թ­յան պատ­մու­թ­յու­նը, մենք շա­հե­ցի՞նք»
• Մշա­կույ­թը հեռ­վից հե­ռու պահ­պա­նե­լու հույ­սով
• Անի­մա­ցիան, աշ­խարհն ու մենք
• «Մեր տա­րածք­նե­րը փոք­րա­ցան, ո­րով­հետև այդ­պես էլ չհաս­կա­ցանք, որ պետք է խմենք մեր բա­ժա­կով»
• Արվեստի ուժը
• Նոր մա­տե­նա­շա­րը ներ­կայաց­նում է արևմտա­հայ և ս­փ­յուռք­յան գրող­նե­րի
• Բե­մը կեն­դա­նու­թ­յուն է ստա­նում ա­ռայժմ միայն մա­նուկ­նե­րի հա­մար
• «Գիրք սիրողների համար սա իսկական մկնդեղ է` հյութեղ ու անտանելի»
• Հա­մաշ­խար­հա­յին դա­սա­կան­նե­րի ստեղ­ծա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րը՝ դու­դու­կով
• «Բնակ­չու­թ­յու­նը պատ­րաստ չէ, բայց տար­վում են աշ­խա­տանք­ներ»
• Ամա­նո­րի գի­շե­րը դի­մա­վո­րե­լու են ե­կե­ղե­ցում
• «Ջա­զի մեջ զգաց­վում է ապ­րածդ ժա­մա­նա­կաշր­ջա­նը»
• «Ե­թե չլի­ներ Փե­լե­շ­յա­նը, կար­ծում եմ, դեռևս գտած չէի լի­նի կի­նո­յում իմ ու­ղին»
• «Հու­շար­ձան­ներն այդ տա­րածք­նե­րի պատ­կա­նե­լու­թ­յան անձ­նագ­րերն են»

Մեկնաբանություններ