«ԴԱՏԱՊԱՐՏՎԱԾ ԵՆՔ ՀԱՂԹԵԼՈՒ»

Հունիսի 17-26-ին Անկարայում կմեկնարկի բռնցքամարտի Եվրոպայի մեծահասակների առաջնությունը: Այս օրերին Աբովյանի մարզաբազայում հանգրվանած Հայաստանի ազգային հավաքականը ՀՀ և ԽՍՀՄ վաստակավոր մարզիչ, ընտրանու գլխավոր մարզիչ ՌԱՖԱՅԵԼ ՄԵՀՐԱԲՅԱՆԻ ղեկավարությամբ ավարտին է հասցնում նախապատրաստական աշխատանքները, որին կհաջորդի ուսումնամարզական հավաքի ևս մեկ փուլ (Արարատ) ու, այնուհետ, ուղղություն կվերցնի Թուրքիա: Հավաքականի գլխավոր մարզչի հետ մեր զրույցը, բնականաբար, տղաների պատրաստվածության, թիմում տիրող մթնոլորտի, լուծելիք խնդիրների շուրջ էր:
-Կազմն ընտրել ենք` հիմնվելով վերջերս անցկացված ՀԱՕԿ-ի նախագահ Գ. Ծառուկյանի անվան միջազգային մրցաշարի արդյունքների վրա,- ասում է անվանի մարզիչը, ով ոչ միայն Հայաստանի, այլև նախկին ԽՍՀՄ-ի, ապա և Հունաստանի ազգային հավաքականների հետ երկար տարիների աշխատանքային հարուստ փորձ ունի և անառարկելի անուն է մարզաձևում: -Փաստորեն, այստեղ հանդես եկան մեր բոլոր ուժեղագույնները` գործի մեջ ցույց տալով ինչի են ունակ, պատրաստվածության ինչ փուլում են: Իմ աչքի տակ ունեցած տղաներից բացակայում էին միայն երկուսը` Ցոլակ Անանիկյանն ու Անդրանիկ Հակոբյանը, երկուսն էլ` վնասվածքի պատճառով: ՈՒրախությամբ պիտի նշեմ, որ անգամ նրանց բացակայության պայմաններում թիմային արդյունքով մենք կարողացանք կրկնել հեղինակավոր այս մրցաշարի անցած տարվա արդյունքը, կրկին ունենալ վեց հաղթող: Հաղթելը, բնականաբար, կարևոր է, սակայն իմ բուն նպատակն առաջին կամ երկրորդ տեղը գրավելը չէր, ավելի կարևոր են շատ մարտեր անցկացնելը, մրցակցային փորձ ձեռք բերելը:
-Քանի որ, ինչպես ենթադրվում է, հաղթողներն են երկիրը ներկայացնելու Եվրոպայի առաջնությունում, եկեք ներկայացնենք նրանց:
-Բարի: 49 կգ քաշային կարգում ուշագրավ պայքար ծավալվեց փորձառու Հովհաննես Դանիելյանի ու աշխարհի պատանիների չեմպիոն Կորյուն Սողոմոնյանի միջև: Անձամբ ինձ շատ ուրախացրեց Կորյունի հաղթանակը, որովհետև սա նշանակում է, որ հավաքականի ներսում կա ուժեղ մրցակցություն: Այստեղ ես հաճելի երկընտրանքի առաջ եմ կանգնած: Մեկ քաշ վերև իրենից ունեցած սպասելիքներն արդարացրեց Դերենիկ Գիժլարյանը (մինչև 51 կգ), ով, ի դեպ, մրցաշարի նաև անցած տարվա հաղթողն էր: Առանձնակի եմ ուրախ Հովհաննես Բաչկովի համար, որովհետև մինչև 56-ը ինձ համար բաց քաշային կարգ էր և, երկրորդ` տղան անցավ դժվարին ճանապարհ` հաղթելով ուժեղ մրցակիցների: Նա ցույց տվեց, որ կարող է լինել հավաքականի նախընտրելի թեկնածուն:
Մինչև 60 կգ քաշային կարգը ներկայացնում էր Վլադիմիր Սարուխանյանը, ով արդեն երկու տարի ունի Հայաստանի քաղաքացիություն: Ի միջի այլոց, նա այսօր թիմի առաջատարներից է: Աշխարհի պատանիների և երիտասարդների առաջնությունների հաղթողը մրցաշարում էլ հաստատեց իր բարձր կարգը: Շատ կուզեի եզրափակիչում Արայիկ Պլուզյանին տեսնել նրա դեմ: Ափսոս, որ տղան հիվանդացավ և դուրս մնաց պայքարից: Ինչ վերաբերում է մինչև 64 կգ քաշային կարգը ներկայացնող Եվրոպայի անցած տարվա չեմպիոն, Պեկինի օլիմպիական խաղերի բրոնզե մեդալակիր Հրաչիկ Ջավախյանին, մարզիկն առանձնակի ներկայացման կարիք չունի: Նա ոչ միայն հաղթեց, այլև ճանաչվեց մրցաշարի լավագույն բռնցքամարտիկ: Հրաչիկը վերելքի վրա է, համոզված եմ, որ մինչև Լոնդոնի օլիմպիական խաղերը կմնա բարձունքում:
Սամվել Մաթևոսյանը (մինչև 69 կգ) եզրափակիչում պարտվեց աշխարհի կրկնակի հաղթող, ղազախ Սապիևին: Պատանիների, երիտասարդների մեջ փայլած այս բռնցքամարտիկից սպասելիքներս մեծ են, թեպետ մեծերի ռինգում փոքր-ինչ հապաղում է: Որ անկեղծ լինեմ` ինչ-որ տեղ բախտն էլ չի բերում: Հուսով եմ` նա մի օր ցույց կտա, թե ինչի է ունակ:
Անդրանիկ Հակոբյանի բացակայության պայմաններում մինչև 75 կգ քաշային կարգում հաղթեց Եվրոպայի երրորդ մրցանակակիր Արտյոմ Խաչատրյանը, ով աշխարհամասի անցած տարվա առաջնությունում հանդես է եկել մինչև 81 կգ քաշային կարգում: Կարծում եմ` մինչև 75-ում նա ավելի վստահ է հանդես գալու: Մինչև 81 կգ քաշային կարգում չունենք անվանի կամ ինձ հույսեր ներշնչող բռնցքամարտիկ, դրա համար էլ Անդրանիկ Հակոբյանին ուզում եմ նախապատրաստել այս քաշի համար: Նրան կպատրաստենք ոչ թե Եվրոպայի, այլ աշխարհի առաջնության հեռանկարով, միայն թե կարողանանք վնասվածքը բուժել:
Փորձառու Անանիկյանը (մինչև 91 կգ) հրաժարվեց մասնակցելուց, ինչի համար էլ այսօր հավաքականում չէ: Այստեղ ունենք երիտասարդ բռնցքամարտիկ` ի դեմս Ազատ Դավթյանի, ում սակայն Եվրոպայի ռինգ հանելու համար ժամանակ է պետք, ինչպես որ ժամանակ է պետք և մեր գերծանրքաշայինին` ՈՒկրաինայից հրավիրված, բավականին խոստումնալից Արմեն Սիմոնյանին: Նա էլ Ազատի պես երկրորդն էր մրցաշարում: Սա է ընդհանուր վիճակը: Հավելեմ նաև, որ բոլոր քաշային կարգերում ունենք երկրորդ համարներ, որոնք ոչնչով չեն զիջում առաջիններին: Ինձ մոտ հետևյալ սկզբունքն է` ով լավ մարզավիճակում է, նա էլ կմեկնի Եվրոպա: Ինչ խոսք, դժվար է լինելու, սակայն տղաները մարտական են տրամադրված:
-Օլիմպիադային մասնակցելու հաշվարկով Եվրոպայի առաջնությունը մեզ ի՞նչ կտա:
-Խոշոր հաշվով` ոչինչ: Մեր մարզաձևում վարկանիշայինը միայն նախաօլիմպիական տարվա աշխարհի առաջնությունն է:
-Բայց աշխարհի առաջնությունն Ադրբեջանում է։
-Ադրբեջանում է, ու վատն էլ դա է, որովհետև նախնական լուրեր կան, որ չեն պատրաստվում երաշխավորել մեր մարզիկների անվտանգությունը:
-Ե՞լքը:
-Ելքը մեկն է` հուսալ, որ հանրապետության մարզական ղեկավարությունը, Ազգային օլիմպիական կոմիտեն կկարողանան մեկ ընդհանուր հայտարարի գալ ադրբեջանցիների հետ:
Բացի այն, որ աշխարհի առաջնությունը վարկանիշային է, շահեկան մի կողմ էլ ունի. այն թույլ է տալիս մեկից ութերորդ տեղերը գրաված մարզիկներին ձեռք բերել ուղեգիր, ուժեղ մարզիկների ցրում է կատարում` թույլ չտալով նրանց առաջին փուլերում միմյանց դեմ ելնել: Աշխարհի առաջնությանը չմասնակցել, կարծում եմ, չի կարելի: Թիմում ունենք օլիմպիադային արժանավայել 5-6 մարզիկ, ովքեր աշխարհի, Եվրոպայի հաղթողներ են, մրցանակակիրներ: Եթե նման մարզիկները բաց թողնեն օլիմպիական խաղերը, ոչ միայն անարդար կլինի, այլև ոչ մարզական:
-Տխուր է: Հույսի ուրիշ դուռ չկա՞:
-2012-ի համար նախատեսված է ևս մեկ վարկանիշային մրցաշար, որի հաղթողները միայն օլիմպիադային մասնակցելու հնարավորություն կունենան: Ի դեպ, այդ մրցաշարն անցկացվելու է Թուրքիայում:
-Համենայն դեպս, այս պահի դրությամբ, Թուրքիան Ադրբեջան չէ:
-Այդպես է, սակայն այստեղ, կրկնում եմ, միայն հաղթողներն օլիմպիադային մասնակցելու հնարավորություն կստանան: Էլ չեմ խոսում կազմակերպչական այլ հարցերի մասին, որոնք ստվերային բազմաթիվ կողմեր ունեն:
-Իսկ ճի՞շտ է, որ Ադրբեջանում մեր պատանիների համար անցած տարի չափազանց աննպաստ պայմաններ են ստեղծել:
-Պահակազորով բերել են մարզասրահ, պահակազորով հետ տարել: Նույն անվտանգության նկատառումներով չեն թողել սենյակներից դուրս գալ, խստագույնս սահմանափակել են ազատ տեղաշարժվելու իրավունքը: Մարզասրահում ինչ ասես չեն շպրտել մերոնց վրա` չհաշված կողմնակալ մրցավարութունը: Մի մոռացեք, որ մրցավարներն էլ մարդիկ են, և նույնպես ենթակա են դահլիճի ճնշմանը։ Մի խոսքով, հեշտ չէ: Սակայն, հեշտ լինի, թե դժվար, մասնակցելու դեպքում դատապարտված ենք հաղթելու:
-Դառնանք հանրապետությունում մարզաձևի առկա վիճակին: Ինչպե՞ս եք գնահատում այն, տեղերում տարվող աշխատանքները գոհացնո՞ւմ են:
-Միանշանակ պիտի ասեմ, որ վերջին չորս տարիներին իրավիճակն արմատապես շտկվել է, և դա հնարավոր է դարձել շնորհիվ այն մեծ աշխատանքի, որ իրականացնում են հանրապետության մարզական ղեկավարությունը, ՀԱՕԿ-ը, որ մեծ ուշադրություն է դարձնում պատանեկան սպորտին, ֆեդերացիան: Հատկապես ուրախալի է, որ թիրախ է ընտրված գյուղաբնակ պատանիներին ու երիտասարդներին մարզական կյանքին կապելու խնդիրը: Այսօր մենք Եվրոպայի մրցանակակիր ունենք Արարատից: Չեմ կարծում, որ հավաքականում ներկայացվածության տեսանկյունից առանձնապես կուշանան Արտաշատը, Մարտունին: Ավանդաբար ուժեղ է մնում Լոռին: Եվրոպայի 2010-ի մեր չեմպիոնը Վանաձորից է: Արդյունավետ քայլեր են արվում Շիրակի մարզում: Այստեղ մեր անվանի Մեխակ Ղազարյանի ջանքերը շոշափելի արդյունքներ են տալիս: Արդեն իսկ այս հավաքականում են գյումրեցիներ Հովհաննես Բաչկովն ու Վլադիմիր Սարուխանյանը: Կրտսեր տարիքային խմբի վերջին առաջնությունում Շիրակ աշխարհը մի քանի չեմպիոն է ունեցել: Կարծես թե վերականգնվում են այն լավ ու բարի ավանդույթները, որ ունեցել է բռնցքամարտի հայկական դպրոցը: Իսկ այդ դպրոցը ԽՍՀՄ-ի պես զորեղ մարզական երկրում ամեն տարի ունեցել է տարբեր տարիքային խմբերի հավաքականների 17-18 անդամ: Տեղաշարժ կա, և սա նպաստում է հայկական բռնցքամարտի զարգացմանը, ասենք, ինչո՞ւ միայն բռնցքամարտի, լիարժեք քաղաքացու ձևավորման տեսակետից էլ սա հսկայական ու շնորհակալ գործ է: Սակայն կարևորը շարունակում են մնալ պայմանների անընդհատ լավացումը, մարզչի աշխատանքի խրախուսումը, նրա նյութական ապահովումը, աշխատավարձերի բարձրացումը: Վերջինը հատկապես ցավոտ հարց է: Ես շատերին գիտեմ, որ նյութական ծանր կացության պատճառով հարկադրաբար հեռացել են երկրից: Հարկավոր է վճռականապես սրա դեմն առնել, որովհետև հեռանում են այսօրվա ու վաղվա դաստիարակը, հմուտ մարզիչ-մանկավարժը: Այնպես որ, արվածի կողքին անելու շատ բան կա:
Զրույցը` Մարտին ՀՈՒՐԻԽԱՆՅԱՆԻ

Մեկնաբանություններ