Ինչու՞ իշխանափոխություն

Հայաստանում, բացի իշխանության վերևներում պատսպարված ու նրանց հետ փոխկապակցված փոքրաթիվ լերկագլուխներից, բոլորն ընդունում են, որ իշխանափոխություն է պետք: Կարծես, բոլորը միաբան են, բայց այդ իշխանափոխությունը չի լինում:

Ինչո՞ւ:

Հավանաբար, դրա համար իրական գիտելիք և կարողություն ունեցողները և հրապարակներում նրանցից իշխանափոխություն պահանջողները չեն պատկերացնում հաջորդ քայլը: Նույնիսկ, եթե պատկերացնում են, վստահ չեն որ կարող են այդ քայլն անել կամ միմյանց չեն վստահում: Իրական իշխանափոխություն կատարելու համար հարկավոր է մարդկանց ներկայացնել՝ հողի վրա, իրենց անձնական կյանքում, այդ իշխանափոխության պտուղները, թեկուզ՝ կարճաժամկետ հեռանկարում: Մարդկանց ազնվորեն պետք է ասել, թե ի՞նչ է իրենց սպասվում իշխանափոխության հաջորդ իսկ րոպեից:

Քաղաքացին պետք է իմանա, որ.

• Կչեղարկվեն այս իշխանությունների ընդունած բոլոր հակապետական ու հակաժողովրդական օրենքները, նրանց կողմից կնքված և հաստատված միջազգային պայմանագրերն ու փաստաթղթերը: Կլինի դա ժամանակավոր կամ անցումային կառավարության ինչ-որ դեկրետով, թե այլ մեխանիզմով՝ էական չէ:

• Բանակը, ոստիկանությունը, ԱԱԾ-ն և մյուս ուժային կառույցները կհանվեն մեկ մարդու կառավարման տիրույթից և կբերվեն իրական պետական ենթակայության:

• Դատական իշխանությունը կազատվի բոլոր տեսակի ճնշումներից:

• Կչեղարկվեն բոլոր ոչ պոպուլյար հարկային օրենքներն ու կառավարության որոշումները:

• Նոր ձևավորվող կառավարության բոլոր որոշումները պետք է ունենան չեղարկվողների հետ համեմատելության բաղադրիչ, որպեսզի քաղաքացին իմանա, թե ինչը ինչով է փոխարինվում:

• Նոր կառավարության բոլոր որոշումները պետք է պարտադիր կիառելի լինեն բոլորի համար անխտիր:

• Անխուսափելիորեն լինելու են որոշակի ժամանակավոր սահմանափակումներ՝ կենսագործունեության բոլոր ոլորտներում:

• Երկրում սահմանվելու է արտակարգ դրություն, և բոլոր սանկցիաները պետք է համապատասխանեցվեն այդ իրավիճակին, այսինքն՝ խստացվեն:

• Քաղաքացին պետք է գիտակցի և ընդունի, որ, ստորագրելով այս բոլորի տակ, իրական պատասխանատվություն է կրում իր յուրաքանչյուր քայլի համար, եթե դա հակասում է այս սկզբունքներին:

Այլ հարց է, թե հնարավո՞ր է այդքան բաղձալի իշխանափոխությունը, եթե ընդունում ենք, որ դա միմիայն մեր ներքին գործն է և բացառում ենք որևէ արտաքին միջամտություն: Դրա համար անհրաժեշտ է հրապարակում հավաքվածներին հայտարարել այս ամենն առանց սեթևեթանքների: Կա´մ հեռուստաէկրանների ու համակարգիչների առաջ նստածները կհամաձայնեն այս պայմաններին և կմիանան հրապարակին, կա´մ հրապարակն էլ կնոսրանա: Նաև պարզ կդառնա՝ իսկապե՞ս մեր հասարակությունն իշխանափոխություն ցանկանում է, թե՞ զուտ գիշերային էքստրեմալ զբոսանքի է ելել:

Վերջին տարբերակը չի նշանակում, թե իրական իշխանափոխության պահանջով հրապարակ ելած քաղաքացիները պետք է համակերպվեն իշխանություններին լոյալ կամ ամեն ինչին անտարբեր զանգվածի գերակշիռ կարծիքին: Դրա համար այլ օրինական ճանապարհներ կան, որոնք, սակայն, անցնցում չեն անցնելու և «անհարմարություններ» են ստեղծելու բոլորի համար, առաջին հերթին՝ անտարբերների:

Էդուարդ Սարիբեկյան

Մեկնաբանություններ