ԱՄՆ-ի նորընտիր նախագահ Դոնալդ Թրամփը, պաշտոնը ստանձնելու առաջին իսկ օրից, ծրագրում է վերականգնել իր «առավելագույն ճնշման ռազմավարությունն Իրանին սնանկացնելու համար»՝ գրում է Financial Times-ը: «Առավելագույն ճնշման» արշավը նպատակ ունի զրկել Իրանին բանակը հզորացնելու հնարավորությունից, սակայն վերջնական նպատակը Թեհրանին միջուկային նոր համաձայնագրի շուրջ բանակցությունների մղելն է։               
 

Ռազ­մա­կան պատ­րաս­տու­թ­յուն­նե­րի և փո­խա­դարձ սպառ­նա­լիք­նե­րի ե­ռուն շր­ջան աշ­խար­հում

Ռազ­մա­կան պատ­րաս­տու­թ­յուն­նե­րի և փո­խա­դարձ սպառ­նա­լիք­նե­րի ե­ռուն շր­ջան աշ­խար­հում
19.05.2020 | 01:24
Մենք ար­դեն գրել ենք, որ կո­րո­նա­վի­րու­սի հա­մայ­նա­ճա­րա­կի և Covid-19-ի շուրջ ծա­վալ­վող տե­ղե­կատ­վա­կան պա­տե­րազմ­նե­րի հետևում, ինչ­պես նաև «նավ­թա­յին պա­տե­րազ­մի» ֆո­նին հս­տա­կո­րեն երևում են «թեժ պա­տե­րազ­մի» ուր­վագ­ծե­րը։ Այդ ա­մե­նը, նույ­նիսկ մա­կե­րե­սա­յին ու­սում­նա­սի­րու­թյան ու վեր­լուծ­ման դեպ­քում, ցան­կա­ցած ան­կախ ու օ­բյեկ­տիվ հե­տա­զո­տո­ղի բե­րում է այն մտ­քին, որ հա­վա­նա­բար մինչև 2020 թ. հոկ­տեմ­բեր աշ­խար­հը կդառ­նա ԱՄՆ-ի և Ռու­սաս­տան-Ի­րան ռազ­մա­վա­րա­կան եր­կյա­կի հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րի ինչ-որ հան­գու­ցա­լուծ­ման վկան։ Դա բազ­մա­թիվ փաս­տե­րից է հետևում, բայց մեր են­թադ­րու­թյան գլ­խա­վոր հիմքն ըն­թա­ցիկ տար­վա ապ­րի­լի վեր­ջին տե­ղի ու­նե­ցած ի­րա­դար­ձու­թյուն­ներն են։ Մենք հա­մոզ­ված ենք, որ Հա­յաս­տա­նում ա­մեն մե­կը պար­տա­վոր է հաշ­վի առ­նե­լու այն, թե ի­րա­կա­նում ինչ է կա­տար­վում մեր տա­րա­ծաշր­ջա­նում և ողջ աշ­խար­հում։
Ինչ­պես և Թրամ­փի նա­խա­գա­հու­թյան նա­խորդ բո­լոր տա­րի­նե­րին, հիմ­նա­կան սյու­ժեն ծա­վալ­վում է 2015 թ. ամ­ռա­նը Արևմուտ­քի և Ի­րա­նի միջև կնք­ված, այս­պես կոչ­ված, «մի­ջու­կա­յին գոր­ծար­քի» շուր­ջը։ Նախ ապ­րի­լի 27-ին ինչ-որ (ա­ռայժմ ան­հայտ) նա­խա­ձեռ­նու­թյուն­նե­րով հան­դես ե­կավ ԱՄՆ-ը։ Ինչ­պես այդ օ­րը գրել է ա­մե­րի­կյան ազ­դե­ցիկ «Նյու Յորք թայմս» թեր­թը, իբր ԱՄՆ-ի պետ­քար­տու­ղար Մայքլ Փոմ­փեոն «նոր պլան» է ներ­կա­յաց­րել, ըստ ո­րի, «մի­ջու­կա­յին գոր­ծարքն» ստո­րագ­րած ԱՄՆ-ը շա­րու­նա­կում է մնալ հա­մա­ձայ­նագ­րի մաս­նա­կից։  Բայց Վա­շինգ­տո­նը պն­դում է, որ «նոր պլա­նում» պա­րու­նակ­վեն նաև «նոր պար­տա­վո­րու­թյուն­ներ» Ի­րա­նի հա­մար, ո­րոնք ընդ­հան­րա­պես որևէ կապ չու­նեն մի­ջու­կա­յին ո­լոր­տի հետ։ «Նյու Յորք թայմ­սի» տե­ղե­կաց­մամբ` ԱՄՆ-ը պն­դե­լու է նաև, որ եր­կա­րաձգ­վի Ի­րա­նին զենք մա­տա­կա­րա­րե­լու ար­գել­քը, որն ա­վարտ­վում է 2020 թ. հոկ­տեմ­բե­րի 18-ին։
Հո­րի­նել չար­ժե. Իս­րա­յե­լի և սիո­նիստ­նե­րի թե­լադ­րան­քով ԱՄՆ-ը ցան­կա­նում է գործ­նա­կա­նում ամ­բող­ջու­թյամբ զի­նա­թա­փել Ի­րա­նը։ Եվ ի­րան­ցի զին­վո­րա­կան­նե­րը, հա­վա­նա­բար ար­դեն 300-ից ա­վե­լի ան­գամ, սկ­սած 2010 թվա­կա­նից, «տեղն են դրել» լկ­տի իս­րա­յել­ցի­նե­րին և ա­մե­րի­կա­ցի­նե­րին, հի­մա այդ գոր­ծին լծ­վել է նաև Ռու­սաս­տա­նը։ Դա է ըն­թա­ցիկ պա­հի գլ­խա­վոր ու հե­տաքր­քիր հա­նե­լու­կը։ Եվ դա վկա­յում է, որ Ի­րա­նի և Ռու­սաս­տա­նի հե­տա­խու­զա­կան ծա­ռա­յու­թյուն­նե­րը ոչ միայն տե­ղե­կու­թյուն­ներ են փո­խա­նա­կում, այլև հա­մա­տեղ գոր­ծո­ղու­թյուն­ներ են կա­տա­րում և լիո­վին փոխ­գոր­ծակ­ցում, ընդ ո­րում, ոչ միայն Ի­րա­քի կամ Սի­րիա­յի վե­րա­բե­րյալ։ Ա­հա ա­նուղ­ղա­կի ա­պա­ցույց­ներ. ապ­րի­լի 27-ին Վիեն­նա­յում մի­ջազ­գա­յին կազ­մա­կեր­պու­թյուն­նե­րում և ԱԷՄԳ-ում ՌԴ մշ­տա­կան ներ­կա­յա­ցու­ցիչ Մի­խա­յիլ ՈՒ­լյա­նո­վը կտ­րուկ հայ­տա­րա­րեց. «Ի­րա­նա­կան գոր­ծար­քին իր մաս­նակ­ցու­թյու­նը դա­դա­րեց­նե­լու մա­սին հայ­տա­րա­րած եր­կի­րը (այ­սինքն՝ ԱՄՆ-ը) չի կա­րող մնալ նրա մաս­նա­կիցն ըստ սահ­ման­ման»։ Նա Վա­շինգ­տո­նին հս­տա­կո­րեն բա­ցատ­րեց. «ՄԱԿ-ի ԱԽ 2231-րդ բա­նաձևի 10-րդ կե­տը վե­րաց­վել է դուրս գա­լու մա­սին ձեր իսկ վճ­ռով։ Դա հին պատ­մու­թյան կրկ­նու­թյունն է, որն ար­դյունք չի տվել։ Ա­ռա­վե­լա­գույն ճնշ­ման քա­ղա­քա­կա­նու­թյունն ի­րա­վի­ճակն ա­վե­լի ու ա­վե­լի վատ է դարձ­նում բո­լոր կող­մե­րի հա­մար, նե­րա­ռյալ ԱՄՆ-ը»։ Դրա­նով ՈՒ­լյա­նո­վը մեր­ժեց Փոմ­փեո­յի ան­հիմն հա­վակ­նու­թյուն­նե­րը, և հաս­կա­նա­լի է, որ նա հն­չեց­րեց ՌԴ բարձ­րա­գույն ղե­կա­վա­րու­թյան մո­տե­ցում­նե­րը, ոչ թե սե­փա­կան կար­ծի­քը։
Իսկ ապ­րի­լի 28-ին Ի­րա­նի և ՌԴ արտ­գործ­նա­խա­րար­ներ Ջա­վադ Զա­րիֆն ու Սեր­գեյ Լավ­րո­վը հե­ռա­խո­սով քն­նար­կե­ցին տա­րա­ծաշր­ջա­նա­յին վեր­ջին բո­լոր ի­րա­դար­ձու­թյուն­նե­րը, այդ թվում՝ Աֆ­ղանս­տա­նում ներ­քա­ղա­քա­կան փո­խըմբ­ռն­ման հաս­նե­լու ու­ղի­նե­րը, Ի­րա­նի և ՌԴ-ի սահ­մա­նա­կից եր­կր­նե­րում ա­մե­րի­կյան կեն­սա­լա­բո­րա­տո­րիա­նե­րի հետ կապ­ված ի­րա­վի­ճա­կը։ Այս ա­մե­նից ա­մեն մարդ պետք է հաս­կա­նա, որ Զա­րի­ֆի ու Լավ­րո­վի նշա­նա­ռու­թյան տակ են նաև Հա­րա­վա­յին Կով­կա­սը (ու­րեմն և Հա­յաս­տա­նը) և Մի­ջին Ա­սիան։ Ինչ վե­րա­բե­րում է ԱՄՆ-ի «նա­խա­ձեռ­նու­թյուն­նե­րին», ո­րոնք հն­չեց­րել է Փոմ­փեոն, ա­պա Զա­րիֆն ու Լավ­րո­վը միա­ձայն մեր­ժե­ցին դրանք՝ որ­պես ոչ գործ­նա­կան։ Հե­տո, Ի­րա­նի հետ հա­մա­ձայ­նեց­ված, նույն­պի­սի կար­ծիք հայտ­նեց նաև Չի­նաս­տա­նը։ Փոր­ձենք հաս­կա­նալ, թե դա ինչ է նշա­նա­կում։ Երկ­րորդ նա­խա­գա­հա­կան ժամ­կե­տի հա­մար պայ­քա­րի մեջ մտած Թրամ­փը մի­ջազ­գա­յին աս­պա­րե­զում լուրջ հաղ­թա­նա­կի կա­րիք ու­նի։ Ա­հա և այն բա­նից ա­ռաջ, երբ Փոմ­փեոն հն­չեց­րեց Ի­րա­նի կա­պի­տու­լյա­ցիա­յի պայ­ման­նե­րը, ո­րոնք ակն­հայ­տո­րեն կազմ­վել էին Իս­րա­յե­լի կող­մից, հա­ղոր­դում­ներ ե­ղան, որ ԱՄՆ-ը ստիպ­ված Ի­րա­քի կա­ռա­վա­րու­թյան հետ բա­նակ­ցու­թյուն­ներ է սկ­սել այդ երկ­րից ա­մե­րի­կյան զոր­քե­րը հա­նե­լու անվ­տանգ պայ­ման­նե­րի մա­սին։ Եվ բո­լո­րը հաս­կա­նում են, որ հեր­թը հասել է Սի­րիա­յից ԱՄՆ-ի զոր­քե­րը հա­նե­լուն։ ՈՒս­տի ԱՄՆ-ի պետ­դե­պար­տա­մեն­տը փոր­ձել է Մեր­ձա­վոր Արևել­քից «սլա­քը տե­ղա­փո­խել» Ի­րա­նի հետ «մի­ջու­կա­յին գոր­ծար­քի» թե­մա­յին։
Սա­կայն Թեհ­րա­նի, Մոսկ­վա­յի և Պե­կի­նի կտ­րուկ պա­տաս­խան­նե­րը վկա­յում են, որ Ի­րա­նը, Ռու­սաս­տա­նը և Չի­նաս­տա­նը մտա­դիր չեն որևէ բա­նով «օգ­նե­լու» Թրամ­փին, ԱՄՆ-ին կամ Իս­րա­յե­լին։ Ի­րադ­րու­թյու­նը շա­րու­նա­կում էր սր­վել մա­յի­սին։ Ա­ռայժմ ա­մեն ինչ ըն­թա­նում է հռե­տո­րա­բա­նու­թյան շր­ջա­նա­կում։ Բայց չէ՞ որ խոս­քից մինչև գործ եր­կու քայլ է։ Քա­նի որ Ա­մե­րի­կան շա­րու­նա­կում էր ա­վե­լաց­նել հռե­տո­րա­կան ճն­շումն Ի­րա­նի, Ռու­սաս­տա­նի ու Չի­նաս­տա­նի վրա, ա­պա ՄԱԿ-ում ՌԴ-ի դես­պան Վա­սի­լի Նե­բեն­զյան մա­յի­սի 13-ին դա­տա­պար­տեց ԱՄՆ-ի «ա­նի­մաստ» հա­մա­ռու­թյու­նը որ­պես մաս­նա­կից հան­դես գա­լու 2015 թ. «մի­ջու­կա­յին գոր­ծար­քի», ո­րից դուրս էր ե­կել եր­կու տա­րի ա­ռաջ։ «Դա ծի­ծա­ղե­լի է,- ա­սել է Նե­բեն­զյան լրագ­րող­նե­րին։- ԱՄՆ-ը ան­դամ չէ և որևէ նա­խա­ձեռ­նու­թյան ի­րա­վունք չու­նի»։ Աշ­խար­հի դի­վա­նա­գետ­ներն ա­սում են, որ ԱՄՆ-ը կբախ­վի «ա­հեղ ճա­կա­տա­մար­տի», ե­թե փոր­ձի վե­րա­կանգ­նել պատ­ժա­մի­ջոց­նե­րը, նե­րա­ռյալ Ի­րա­նին զենք մա­տա­կա­րա­րե­լու ար­գել­քը։ Նե­բեն­զյան ա­սել է, որ ԱՄՆ-ը պետք է մտա­ծի, թե դա ար­ժե՞ ա­նել։ Ի­րա­նին զենք մա­տա­կա­րա­րե­լու ար­գել­քը եր­կա­րաց­նե­լու հա­մար պա­հանջ­վում են 9 «կողմ» ձայն և ոչ մի վե­տո ՄԱԿ-ի ԱԽ-ում ՌԴ-ի, ՉԺՀ-ի, ԱՄՆ-ի, Ֆրան­սիա­յի կամ Մեծ Բրի­տա­նիա­յի կող­մից։ Այն հար­ցին, թե Ռու­սաս­տա­նը կա­րո՞ղ է վե­տո դնել այդ բա­նաձևին, Նե­բեն­զյան ա­սել է. «Ես եր­բեք չեմ պա­տաս­խա­նում հար­ցե­րին, մինչև պատ­շաճ ժա­մա­նա­կի գա­լը, բայց դուք կա­րող եք ար­տա­ռոց են­թադ­րու­թյուն ա­նել... Ես ոչ մի պատ­ճառ չեմ տես­նում, որ ար­գել­վի Ի­րա­նին զեն­քի մա­տա­կա­րա­րու­մը»։
Նույն օրն էլ ՌԴ ԱԳՆ բարձ­րաս­տի­ճան պաշ­տո­նյան հայ­տա­րա­րել է, որ Ռու­սաս­տա­նը հա­վա­նա­բար բա­նակ­ցու­թյուն­ներ կսկ­սի Ի­րա­նին զենք մա­տա­կա­րա­րե­լու մա­սին։ ՌԴ ԱԳՆ-ի ա­սիա­կան երկ­րորդ դե­պար­տա­մեն­տի ղե­կա­վար Զա­միր Կա­բու­լովն ա­սել է. «Ա­յո, քա­նի որ ՄԱԿ-ի ԱԽ-ի հա­մա­պա­տաս­խան բա­նաձևի գոր­ծո­ղու­թյան ժամ­կետն ա­վարտ­վում է, և Ռու­սաս­տանն այն պահ­պա­նում է։ Հա­մա­պա­տաս­խան բա­նակ­ցու­թյուն­ներ դեռ չեն սկս­վել, բայց նրանք միան­գա­մայն հնա­րա­վոր են, քա­նի որ մի­ջազ­գա­յին-ի­րա­վա­կան խո­չըն­դո­տը, ո­րը գոր­ծե­լու է մինչև հոկ­տեմ­բեր, կվե­րա­նա»։ Իսկ ՌԴ-ում Ի­րա­նի դես­պան Քա­զեմ Ջա­լա­լին հայ­տա­րա­րել է, որ Թեհ­րանն ար­դեն զեն­քի մա­տա­կա­րար­ման մի քա­նի ա­ռա­ջարկ է ստա­ցել և ար­գել­քի վե­րա­ցու­մից հե­տո ա­նե­լու ո­րո­շա­կի քայ­լեր է ծրագ­րել։
Այժմ՝ մի քա­նի խոսք Չի­նաս­տա­նի մա­սին, թեև կապ­ված հենց Ռու­սաս­տա­նի և Ի­րա­նի հետ։ Չի­նա­ցի­նե­րը հան­գա­մա­նո­րեն հետևում են ամ­բողջ աշ­խար­հին, ին­չը վա­ղուց է հայտ­նի։ Ինչ­պես և ինչ է հաշ­վար­կում չի­նա­կան ռազ­մա­կան հե­տա­խու­զու­թյու­նը, չենք կա­րող կռահել, բայց չին մաս­նա­գետ­նե­րի ա­սած­նե­րին պետք է ու­շադ­րու­թյուն դարձ­նեն բո­լո­րը, այդ թվում՝ Հա­յաս­տա­նում։ Չէ՞ որ տվյալ դեպ­քում չի­նա­ցի­նե­րը հետևում են ՌԴ-ի և ԱՄՆ-ի փոխ­հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րին մի տա­րա­ծաշր­ջա­նում, ո­րը հա­մե­մա­տա­բար մոտ է Հա­րա­վա­յին Կով­կա­սին։ Սկզ­բում չի­նա­ցի­ներն ու­շադ­րու­թյուն դարձ­րին օ­տա­րերկ­րյա այն փոր­ձա­գետ­նե­րի ա­սած­նե­րին, ով­քեր մեկ­նա­բա­նում էին Սև ծով ա­մե­րի­կյան «Դո­նալդ Կուկ» էս­կադ­րա­յին ա­կա­նակ­րի ռազ­մեր­թին, որն ա­վարտ­վեց ա­մե­րի­կա­ցի­նե­րի ձա­խող­մամբ։ Չէ՞ որ ռուս­նե­րը փաս­տո­րեն վռն­դե­ցին ա­մե­րի­կա­ցի­նե­րին՝ հո­գե­բա­նա­կան ճնշ­ման մթ­նո­լորտ ստեղ­ծե­լով օ­դից և ծո­վից, ինչ­պես նաև ակ­տի­վաց­նե­լով ա­ռափ­նյա պաշտ­պա­նու­թյան ստո­րա­բա­ժա­նում­նե­րը Ղրի­մում և Կով­կա­սի սևծո­վյան ա­փին։ Բայց չի­նա­ցի­նե­րին ա­ռա­վել զար­մաց­րեց Ռու­սաս­տա­նի ակն­թար­թա­յին ար­ձա­գան­քը Պար­սից ծո­ցում ի­րա­նա­կան և ա­մե­րի­կյան ռազ­մա­ծո­վա­յին­նե­րի միջև ծա­գած սր­մա­նը։ Ո­րոշ ժա­մա­նակ ա­ռաջ հայտ­նի դար­ձավ, որ Պար­սից ծո­ցում հա­զիվ են խու­սա­փել ԱՄՆ-ի և Ի­րա­նի ռազ­մա­ծո­վա­յին ու­ժե­րի ընդ­հա­րու­մից. կող­մե­րի մար­տա­նա­վե­րը գրե­թե բախ­վում էին բաց ծո­վում։ Մի­ջա­դե­պից հե­տո կող­մե­րը մեկ­մե­կու մե­ղադ­րում էին վտան­գա­վոր մանևրնե­րի հա­մար։ Փոր­ձա­գետ­նե­րը նշել են, որ տա­րա­ծաշր­ջա­նում ի­րադ­րու­թյու­նը ծայ­րաս­տի­ճան շի­կա­ցել էր. պատ­ճառն ա­մե­րի­կյան մե­ծա­քա­նակ նա­վե­րի ա­ռա­քումն էր Պար­սից ծոց, ին­չը վտան­գա­վոր և ակն­հայտ սադ­րանք էր ԱՄՆ-ի կող­մից` հաշ­վի առ­նե­լով պա­տաս­խան հար­ված­ներ հասց­նե­լու Ի­րա­նի պատ­րաս­տու­թյան աս­տի­ճա­նը։ Եվ չի­նա­կան զին­վո­րա­կան շր­ջա­նակ­նե­րին մոտ «Sohu» լրատ­վա­մի­ջո­ցը փոր­ձել է հաս­կա­նալ, թե ինչ մտադ­րու­թյուն են ու­նե­ցել Մոսկ­վա­յում։
Պար­սից ծո­ցի այդ ի­րա­դար­ձու­թյուն­նե­րի ֆո­նին Ռու­սաս­տա­նը, մի քա­նի օր­վա տար­բե­րու­թյամբ, զո­րա­վար­ժու­թյուն­ներ անցկաց­րեց միան­գա­մից ե­րեք ուղ­ղու­թյամբ, ո­րոնց ներգ­րավ­ված էին Սևծո­վյան, Բալ­թիա­կան և Խա­ղա­ղօվ­կիա­նո­սյան նա­վա­տոր­մե­րի ու­ժե­րը։ Չի­նա­ցի փոր­ձա­գետ­նե­րի ու­շադ­րու­թյունն ա­մե­նա­շա­տը հենց դա էր գրա­վել։ Հա­վա­նա­բար նույ­նիսկ չէին սպա­սում, որ ՌԴ ՌԾ ու­ժերն ըն­դու­նակ են այդ­քան ա­րագ ու կտ­րուկ ար­ձա­գան­քի։ Չի­նա­ցի վեր­լու­ծա­բան­նե­րը հա­մոզ­ված են, որ ռու­սա­կան նա­վա­տոր­մի ակ­տի­վու­թյու­նը կապ­ված է հենց Պար­սից ծո­ցում տե­ղի ու­նե­ցող ի­րա­դար­ձու­թյուն­նե­րի հետ։ «ԱՄՆ-ը Պար­սից ծո­ցում ծա­վա­լել է իր նա­վե­րի, այդ թվում՝ «Էյ­զեն­հաուեր» ա­վիակ­րի հզոր խմ­բա­վո­րու­մը... Կա­րե­լի է ար­ձա­նագ­րել, որ Ի­րա­նը ծայ­րա­հեղ բարդ վի­ճա­կում է հայ­տն­վել»,- նշ­վել է «Sohu»-ի կայ­քում։ Բայց իր գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րով Մոսկ­վան ԱՄՆ-ին նա­խազ­գու­շաց­նում է Ի­րա­նի դեմ անմ­տած­ված քայ­լե­րից։ Այդ ազ­դան­շա­նը վկա­յում է, որ տա­րա­ծաշր­ջա­նում հա­կա­մար­տու­թյու­նը կա­րող է վե­րած­վել հեր­թա­կան տե­ղա­կան դի­մա­կա­յու­թյու­նից շատ ա­վե­լի մեծ բա­նի։ Հա­զիվ թե որևէ մեկն ակն­կա­լեր, որ Ռու­սաս­տանն այդ­քան ա­րագ ու կոշտ կար­ձա­գան­քի այդ ի­րա­վի­ճա­կին, ո­րով­հետև Սև, Բալ­թիկ և Ճա­պո­նա­կան ծո­վե­րում հա­մա­ժա­մա­նա­կյա զո­րա­վար­ժու­թյուն­նե­րը ծայ­րա­հեղ վճ­ռա­կան քայլ են։  Չնա­յած ՌԴ ՌԾՆ-ը վերջ­րյա նա­վե­րի քա­նա­կով զգա­լիո­րեն զի­ջում է ԱՄՆ-ին, միևնույն է, չա­փա­զանց վտան­գա­վոր է մր­ցա­կից­նե­րի հա­մար։ Պե­կի­նում նաև նշում են, որ ռու­սա­կան ՌԾՈՒ-ի այդ զո­րա­հա­վա­քը հա­րու­ցել է ա­մե­րի­կա­ցի զին­վո­րա­կան­նե­րի մեծ տագ­նա­պը։ Ռու­սաս­տա­նի՝ այդ­քան կոշտ գոր­ծե­լու պատ­ճառն այն է, որ նա ճա­նա­չում է Ի­րա­նի ինք­նիշ­խա­նու­թյու­նը և ան­հիմն է հա­մա­րում այդ պե­տու­թյան ներ­քին գոր­ծե­րին մի­ջամ­տե­լու ԱՄՆ-ի փոր­ձե­րը։ Չի­նաս­տա­նը հա­մոզ­ված է, որ Վա­շինգ­տո­նում սկ­սում են մտո­րել՝ ինչ­պե՞ս պա­տաս­խա­նել Ի­րա­նին և Ռու­սաս­տա­նին, ո­րոնք ա­մե­րի­կա­ցի­նե­րին ցույց են տա­լիս, որ պատ­րաստ են ցան­կա­ցած քայ­լի։ Հայտ­նի է, որ Թրամ­փը կար­գադ­րել է հա­ղոր­դագ­րու­թյուն­ներ տա­րա­ծել ա­մե­րի­կյան «Թրայ­դենթ-2» սու­զա­նա­վե­րը փոքր հզո­րու­թյան մի­ջու­կա­յին լիցք ու­նե­ցող հր­թիռ­նե­րով վե­րա­զի­նե­լու մա­սին։ Պարզ է, որ դա ար­վում է առն­վազն Ռու­սաս­տա­նի, Ի­րա­նի և Չի­նաս­տա­նի ա­հա­բեկ­ման հա­մար։ Այ­սինքն, ԱՄՆ-ը ցան­կա­նում է «ե­ռաց­նել» մի­ջազ­գա­յին ի­րադ­րու­թյու­նը մինչև վերջ և «եռ­ման ջեր­մաս­տի­ճա­նը պահ­պա­նել մինչև հեր­թա­կան նա­խա­գա­հա­կան ընտ­րու­թյու­նը։
«Թրայ­դենթ-2» սու­զա­նա­վե­րի վե­րա­զին­ման մա­սին հա­ղոր­դագ­րու­թյուն­նե­րից հե­տո ՌԴ ԱԳ նա­խա­րար Սեր­գեյ Լավ­րո­վը հայ­տա­րա­րեց, որ ԱՄՆ-ի կող­մից փոքր հզո­րու­թյամբ մի­ջու­կա­յին ար­կե­րի ար­տադ­րու­թյու­նը կհան­գեց­նի մի­ջու­կա­յին շե­մի ի­ջեց­մա­նը, ին­չը բա­վա­կան վտան­գա­վոր է ողջ աշ­խար­հի հա­մար։ Լավ­րո­վից մեկ օր հե­տո ՌԴ ԱԳՆ-ի պաշ­տո­նա­կան ներ­կա­յա­ցու­ցիչ Մա­րիա Զա­խա­րո­վան, մեկ­նա­բա­նե­լով աշ­խար­հում նոր ի­րադ­րու­թյու­նը, կոշտ կեր­պով և վճ­ռա­կա­նո­րեն հայ­տա­րա­րեց. «ԱՄՆ-ի սու­զա­նա­վե­րի ցան­կա­ցած հր­թի­ռա­յին հար­ձա­կում կհան­դի­պի Ռու­սաս­տա­նի մի­ջու­կա­յին հար­վա­ծին։ Դա լիո­վին հա­մա­պա­տաս­խա­նում է ռու­սա­կան ռազ­մա­կան դոկտ­րի­նա­յին»։ Նա ըն­դգ­ծել է, որ ԱՄՆ-ի գոր­ծո­ղու­թյուն­ներն ուղղ­ված են ռազ­մա­վա­րա­կան և ոչ ռազ­մա­վա­րա­կան մի­ջու­կա­յին զեն­քե­րի միջև սահ­ման­նե­րը ջն­ջե­լուն, ին­չից կիջ­նի մի­ջու­կա­յին շե­մը, և դրան դեմ են ոչ միայն ամ­բողջ աշ­խար­հում, այլև հենց ԱՄՆ-ի Կոնգ­րե­սում։ Հա­յաս­տա­նի քա­ղա­քա­ցի­նե­րին պա՞րզ է ա­մեն ինչ։ Չէ՞ որ Ռու­սաս­տա­նը վա­ղուց ոչ մե­կին ուղ­ղա­կիո­րեն չի սպառ­նա­ցել մի­ջու­կա­յին հար­վա­ծով:
Սերգեյ ՇԱՔԱՐՅԱՆՑ
Դիտվել է՝ 10175

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ