Ռոբին Հուդն է՞լ էր ղաչաղ

Չէ, չեմ պատրաստվում խորանալու նման թեմաների մեջ, դա իմ հետաքրքրությունների ոլորտից դուրս է այն պարզ պատճառով, որ ես ընդունել և ընդունում եմ այն հային, որն իր հայրենի հողի վրա թեկուզ մի հասարակ քար դրել է քարին՝ շենացնելով հայրենի երկիրը: Այսօր էլ մեր կառավարողները դասեր չեն քաղում անցյալի ողբերգություններից և դարձյալ ոչ միայն քարը քարի վրա չեն դնում հայրենի հողում, այլև շքեղ պալատներ, հյուրանոցներ են կառուցում օտար երկրներում: Այսօր ովքե՞ր են վայելում երբեմնի Բաքվում, Թբիլիսիում հայերի ձեռքով կառուցված շինությունները: ՈՒ՞մ անունով են կոչվում այսօր Թբիլիսիում կառուցված Արամյանցի հիվանդանոցը, Երևանյան հրապարակը, Մանթաշովի շինությունները: Եվ ոչ միայն Թբիլիսիում, այլև ուրիշ շատ երկրներում: Բայց ասելիքս ամենևին էլ դրա մասին չէ, այլ` որ հայը դատափետում է հային՝ կանգ չառնելով անբարո քննադատության ոչ մի միջոցի առջև:

Վերջերս Համաշխարհային աստղագիտական միությունը Քարահունջի աստղադիտարանը դասեց վաղ ժամանակներում կառուցված աստղադիտարանների թվին: Փառք ու պատիվ մեր նախնիներին: Իսկ ինչ էր գրում այդ աստղադիտարանի մասին մեր օրերի մի հայ վայ-հնէաբան, թողնենք նրա խղճին ու դատողությանը: Ես խորհրդային մարդ եմ և հպարտանում ու ցավում եմ այդ երկրի ողբերգական և հերոսական պատմությամբ: Հպարտանում եմ այն հայ բոլշևիկներով, որոնք ջանք ու եռանդ չեն խնայել Խորհրդային Հայաստանի շենացման համար: Հպարտացել է իմ սերունդը այդ մարդկանցով: Եթե ժամանակի առաջադեմ միտքը եղել է բոլշևիկյան գաղափարախոսությունը, ապա միշտ լավին, առաջավորին ձգտող հայ միտքը չէր կարող հեռու լինել այդ գաղափարախոսությունից: Այդ առաջավոր մտքի ջահակիրներից է եղել նաև իմ սերնդի համար թանկ մի մարդ՝ Կամո անունով: Եվ ոչ միայն հայ մարդու համար է նա թանկ անուն եղել, նրա մասին նկարահանված ֆիլմերը դիտել են միլիոնավոր մարդիկ: Ճիշտ է, Կամոն տեսաբան չի եղել, հեղափոխական խոր մտքեր չի ունեցել, բայց նվիրված է եղել մեկ գաղափարի՝ աշխատավոր մարդուն ազատ, երջանիկ, շահագործումից հեռու տեսնելու գաղափարին: ՈՒ հանկարծ «պարզվում» է, որ նա «ղաչաղ» է եղել: Չեմ ցանկանում որևէ որակում տալ նման վիրավորական ածականով Կամոյին բնութագրողին, բայց չեմ կարող չհարցնել՝ այդ ո՞ր ղաչաղն է, որ ղաչաղություն է անում, քարվան է կտրում, թալանում է շատերին ոչ հանուն իր շահի: Ղաչաղը, իր շահից, իր ավարին տեր կանգնելուց և վայելելուց բացի, այլ նպատակ չունի: Իսկ Կամոն այդ ավարից մեկ կոպեկ օգտագործե՞լ է իր ապրելակերպի բարելավման համար: Իհարկե՝ ոչ: Ղաչաղն իր կաշին փրկելու համար անտանելի տանջանքների կենթարկե՞ր իրեն: Գերմանացի բժիշկը, տեսնելով և զգալով այդ մարդու երկաթյա կամքը, իր խղճին, իր երդմանը դեմ է գնում և Կամոյին ախտորոշում է որպես խենթի: Գուցե ոմանք ինձ մեղադրեն, թե ես գեղարվեստական ֆիլմի հնարանքը ցանկանում եմ ներկայացնել որպես իրողություն, այդ դեպքում կհիշատակեմ անառարկելի պատմական մի դեպք: Ցարական դատարանը, Կամոյին ճանաչելով մեղսունակ, դատապարտել էր մահվան` կախաղանի միջոցով: Համաձայն ցարական Ռուսաստանի օրենքի, մահվան դատավճիռն ի կատար էր ածվում, եթե այն ստորագրում էր դատախազը:

Դատախազը, ծանոթանալով Կամոյի անձնական գործին, անբարո է համարում այդպիսի մարդուն մահվան դատապարտելը: Նա գիտեր, որ շուտով Ռոմանովների դինաստիայի 300-ամյակի կապակցությամբ լինելու է համաներում: Նա ձգձգում է որոշման ստորագրությունը: Կայացած համաներման ակտով Կամոյի մահվան դատավճիռը փոխարինվում է տաժանակիր աքսորով: Եթե մենք մեզ չենք հարգում, գոնե հարգենք ուրիշների լավ կարծիքը մեր մասին:
Կուզենայի մի քանի խոսք ասել նաև հայ քաղաքականության մեջ հայտնի Ալեքսանդր Խատիսյանի մասին: Ես չեմ անդրադառնա նրա պաշտոններին, միայն կասեմ, որ նա ոչ թե քաղաքական գործիչ էր, այլ հանուն պաշտոնի, հանուն իր բարեկեցիկ կյանքի ապրած մարդ: Այնքան էր ատելությունը մեծ բոլշևիկների հանդեպ, որ մոռացավ 1,5 միլիոն հայրենակիցների, հսկայական հայրենի տարածքների կորուստը և սկսեց բանակցել թուրքերի հետ՝ ընդդեմ բոլշևիկների: Իսկ թուրք Աթաթուրքը, որն իրոք ատում էր բոլշևիկներին, հանուն իր հայրենիքի, սկսեց բանակցել բոլշևիկների հետ: Կուզենայի հարցնել` պատմական հայտնի անուն Ռոբին Հուդն է՞լ էր ղաչաղ:

Սոկրատ ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ
Հ. Գ. Ատում եմ «թուրք» անունը, և իմ ատելությունը բնական է: Բայց, անկեղծ ասած, կցանկանայի, որ հայի էությունը պետական հարցերում լիներ թուրքի էության նման:

Հեղինակի նյութեր

• Նիկոլին «քարշ տալու» սրբազան գործը դրված է հայ ժողովրդի վրա
• Ո՞վ է Գագիկ Ջհանգիրյանը
• Երբ այլևս չես լի­նի իշ­խա­նու­թ­յան, զին­վո­րա­կան տրի­բու­նա­լը վեր կհա­նի մեզ պար­տադր­ված պար­տու­թ­յան բո­լոր պատ­ճառ­նե­րը
• Հիմ­նա­կան մե­ղա­վո­րը հայ կա­ռա­վա­րող­ներն են
• Իմ գնա­լուց ա­ռաջ թող Հա­յաս­տա­նում ջր­հե­ղեղ լի­նի
• Ո՞րն է քո մատ­նու­թ­յան գի­նը, դա­վա­ճան պա­պի` ֆա­շիստ­նե­րին ծախ­ված ե­նո­քա­վան­ցի Նի­կոլ Փա­շի­ն­յա­նի դա­վա­ճան թոռ
• Խրախ­ճանք ժան­տախ­տի պա­հին
• Ո՛վ մարդ­կա­յին ար­դա­րու­թ­յուն, թո՛ղ ես թք­նեմ քու ճա­կա­տիդ
• Զոհ­ված­նե­րի ա­ր­յու­նը երկն­քից կան­չում է` պա­տե­րազ­մը հասց­նել հաղ­թա­կան ա­վար­տի
• «Պրո­ֆե­սիո­նալ» «իմ­քայ­լա­կան­նե­րը» կե­րան իմ 800 հակ յոն­ջան և …
• Նի­կոլ, իսկ դու ար­դա­րաց­վե՞լ ես, մաքր­վե՞լ ես քո քրեա­կան ան­ց­յա­լից
• Վե­հա­փա՛ռ, կրկ­նեք Գևորգ Հին­գե­րոր­դի օ­րի­նա­կը, ժամն է գոր­ծե­լու
• Պատ­մա­կան դեպ­քե­րի և դեմ­քե­րի հա­մե­մա­տա­կան վեր­լու­ծու­թ­յուն
• Որոշ բա­շի­բո­զուկ­ներ փոր­ձում են զրո­յաց­նել մեր կես­դա­ր­յա պայ­քա­րի ի­մաս­տը
• Արտա­կարգ և լիա­զոր դես­պան Ար­ման Նա­վա­սար­դ­յա­նին
• Վեր­նա­գի­րը վեր­ջում թող ընտ­րի ըն­թեր­ցո­ղը (պա­խա­րա­կե­լի՞ է, որ ո՛չ գո­միկ են, ո՛չ էլ տրանս­գեն­դեր)
• ՈՒ՞ր է մեզ տա­նե­լու այս գաղջ մթ­նո­լոր­տը
• Ո՞վ դուրս թո­ղեց Ղա­րա­բա­ղը բա­նակ­ցա­յին գոր­ծըն­թա­ցից
• Ձեր հերթն էլ կգա
• Ես` որ­պես ՀՀ քա­ղա­քա­ցի, հայ­տա­րա­րութ­յուն եմ տա­լիս ժա­մա­նա­կին հորդ կա­տա­րած հան­ցա­գոր­ծու­թ­յան մա­սին

Մեկնաբանություններ