Կտակարարությունը մեր ժողովրդի բազմադարյա բարեգործության մշակույթի դրսևորումներից է: Հայ կտակարարները զուրկ էին պետականությունից և, այլ պետությունների օրենքներին ապավինելով, վերջին կամքով իրենց վաստակը կտակում էին ազգին: Իրենք զրկվել էին պատմական հայրենիքից, զրկվել հողից ու տնից, կոտորածների, ցեղասպանության ու բռնագաղթի ենթարկվել, բայց այլ երկրներում դառնալով հողի ու տան տեր` դրանք էին ազգին կտակում: Իրենց բնօրրանում զուրկ մարդկային տարրական իրավունքներից` այլ երկրներում դառնում էին պետական, տնտեսական, մշակութային ականավոր գործիչներ, բայց երբեք չմոռանալով ազգային պատկանելությունը, ինքնությունը:

Թուրքիայի արտաքին գործերի նախարարությունը ԱՄՆ նախագահ Բարաք Օբամայի ապրիլքսանչորսյան ուղերձը համարել է միակողմանի, խնդրահարոյց և ոչ օբյեկտիվ:

ՀՀ ԳԱԱ Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտն ու Հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտը «Գիտություն» հրատարակչությամբ լույս են ընծայել բանասիական գիտությունների դոկտոր Վերժինե ՍՎԱԶԼՅԱՆԻ «Հայոց ցեղասպանություն. Ականատես վերապրողների վկայություններ» 700միավոր պատմափաստագրական սկզբնաղբյուրային նյութ պարունակող հայերեն և անգլերեն ստվար հատորները, իսկ թուրքերենը շուտով լույս կտեսնի:

Հարգելի հանձնաժողովի անդամներ, հանձնաժողովի ստեղծման գաղափարը, անշուշտ, ողջունելի է, կարծում եմ, նրա գործունեությունը կնպաստի Հայոց ցեղասպանության միջազգային լայն ճանաչման գործընթացին, եթե, իհարկե, լիարժեք ազգային մոտեցում ցուցաբերեք և ոչ թե անտարբերության մատնեք:

1894-ի Սասունի ջարդերով սկսվեցին հայերի զանգվածային տեղահանումներն ու կոտորածները Արևմտյան Հայաստանում, որոնց թիվը 1896-ին արդեն անցնում էր 300000-ը: Իսկ 1915-ին թուրքական իշխանությունների համար ստեղծվեց առավել հարմար պահ և իրավիճակ (Առաջին աշխարհամարտը)` իրագործելու ավելի մեծ մասշտաբի, երկրով մեկ, համատարած ջարդեր, որոնք շարունակվեցին մինչև 1923 թ., բերելով հայերի` մեկուկես միլիոն զոհ:

tert.am կայքը հրապարակել է թուրք հայտնի պատմաբան Թաներ Աքչամի հարցազրույցը Zaman-ին.

Թուրքական «Demokrat Haber» կայքը տեղեկացնում է, որ Մարդու իրավունքների կազմակերպության Ստամբուլի մասնաճյուղը հայոց ցեղասպանության հիշատակը հարգելու միջոցառումների ծրագիր է կազմել: Ապրիլի 23-ին կազմակերպության դահլիճում ցուցահանդես է բացվելու, 24-ին` կայցելեն Ֆայիք Ալի բեյի գերեզմանին, որ 1915 թ. չէր կատարել կառավարության հրահանգը, չէր տեղահանել Քութահյայի նահանգի հայերին, չէր պարտադրել կրոնափոխություն, այլ փորձել էր պաշտպանել իր նահանգի հայ համայնքին:

Այսպես էլ է լինում. մարդն իր կամքով մտնում է թշնամու որջը և միայնակ անում է այն, ինչը հանրության խնդիրն է, կամ այսպես ասենք՝ պետության ու նրա կառույցների: Բայց քանի որ այդ կառույցները չէին փորձում անել կամ չէին կարող անել, նա ինքն է ստանձնում այդ գործն ու անում, երբ նայում ես հեռվից, թվում է՝ անհնարինը: Խոսքը խորհրդային շրջանում Նախիջևանի նյութական մշակութային ժառանգության ուսումնասիրության մասին է, որը կատարեց մեն մի մարդ՝ ԱՐԳԱՄ ԱՅՎԱԶՅԱՆԸ:

ՈՒնենք ազգային մեծություններ, որոնց դերն ու նշանակությունը ժամանակի ընթացքում ոչ միայն չեն խամրում, այլև փարոս են մեր հավերժի երթին: Սակայն նրանց թողած ժառանգությունը հանիրավի մոռացության տալով` մենք հաճախ «կորցնում ենք հայի վերջին խելքը», իսկ երբ նորից «հայտնագործում ենք», արդեն ուշ է լինում: Այդպիսիներից է պատմաբան, գրականագետ, գրող, հրապարակախոս և վերջապես` հայրենասեր քաղաքացի Լեոն (Առաքել Բաբախանյանը ծնվել 1860-ին` Շուշիում, մահացել է 1932-ին` Երևանում): Ինչպես դիպուկ բնորոշել է նրան գրող Ստեփան Զորյանը` «Լեոն ոչ թե գրող է, այլ գրական հիմնարկություն»:

Իսրայելի տարածքում գտնվող Տիվերիադյան լճի հատակում հայտնաբերվել են չմշակված բազալտե քարաբեկորներ և քարի կտորներ, որոնք ամրացված են միասնական կառույցի մեջ, 60000 տոննա մոտավո քաշով: