Օսմանյան կայսրության ռազմամոլ ու կիսավայրենի թուրք բնակչությունը, որը 1453 թ. տիրացել էր տիեզերական Կոստանդնուպոլսին, հիմնականում զբաղված էր թալանով և ավարառությամբ, դրանով իսկ հեռու՝ արդեն անհասանելի մշակույթից, գիտությունից, արհեստներից և հատկապես՝ միջազգային բարեկիրթ առևտրից:

ՀՀ մշակույթի նախարարության և ՀՀ կրթության և գիտության նախարարության աջակցությամբ՝ դեկտեմբերի 17-18-ը «Մատենադարան» Մեսրոպ Մաշտոցի անվան հին ձեռագրերի գիտահետազոտական ինստիտուտում տեղի կունենա «Հիշողության կերպարանքները: Ձեռագիր և տպագիր ժառանգության պահպանման ու վերականգման նորագույն տեխնոլոգիաները» III միջազգային գիտագործնական սեմինարը: «Հիշողության կերպարանքները: Ձեռագիր և տպագիր ժառանգության պահպանման ու վերականգման նորագույն տեխնոլոգիաները» III միջազգային գիտագործնական սեմինարի շրջանակում կարծարծվեն ձեռագիր և տպագիր ժառանգության պահպանման հիմնական ոլորտների (վերականգնում, ֆոնդային աշխատանքներ, բարձր տեխնոլոգիաների կիրառում) արդի խնդիրները և դրանց լուծման եղանակները:

Ցեղասպանության 100-ամյակին ընդառաջ լույս է տեսել բանասիրական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր, բանագետ, ժողովրդագետ ՎԵՐԺԻՆԵ ՍՎԱԶԼՅԱՆԻ «Հայոց Ցեղասպանություն. Ականատես վերապրողների վկայություններ» գրքի թուրքերեն տարբերակը: Օրերս տեղի ունեցավ գրքի շնորհանդեսը՝ «Բելգե» հրատարակչության տնօրեն, Թուրքիայում մարդու իրավունքների պաշտպան ՌԱԳԸՊ ԶԱՐԱՔՈԼՈՒԻ մասնակցությամբ:

Ժնևում կայացած աճուրդում վաճառվել են ռուս կայսր Նիկոլայ 1-ի դստերը՝ Օլգային հասցեագրված նամակները, ով ստացել է Վյուրտեմբերգյան արքայադստեր տիտղոսը և ամուսնությունից հետո ապրել Գերմանիայում:

Եգիպտոսի ոստիկանությունը հայտնաբերել է Թութանհամոն փարավոնի քրոջ արձանը, որը գողացվել էր Մալավիի թանգարանից օգոստոսին անկարգությունների ընթացքում, երբ նախագահ Մուհամմեդ Մուրսիի կողմնակիցները հարձակումներ էին գործում թանգարանների, քրիստոնեական տաճարների և ոստիկանական բաժանմունքների վրա:

1989 թվականի դեկտեմբերի 7-ի առավոտյան ժամը 9-ին բժշկական ինստիտուտի առաջին կուրսի ուսանողուհի աղջկաս հետ Լենինականի գերեզմանոցում էինք: Սեփական ջերմոցում աճեցրած հինգ հարյուր մեխակները իմ ձեռքերի վրայից աղջիկս վերցնում և դնում էր… Գերեզմանոցի թարմ շիրիմները տարբերվում էին հներից ոչ միայն իրենց արտաքին տեսքով, այլև 1988 թվի գրությամբ: Գերեզմանոցում բոլորը լուռ խնկարկում էին իրենց հանգուցյալների հիշատակը: Երբ վերջին ծաղիկը աղջիկս դրեց մի մանկան գերեզմանին, ինձ մոտեցավ մի տեղացի և ասաց. -Երևում է, դուք տեղացի չեք, երևի բարեկամ էլ չունեք, բայց ծաղիկ եք դնում բոլոր թարմ շիրիմներին:

Ո՞վ էր Գրիգոր Ջանշյանը, այն հայը, որն ապրեց հայրենիքից հեռու, բայց իր կարճատև կյանքի տարիներն անձնուրացորեն նվիրեց իր ժողովրդին: Ծնվել է Թիֆլիսում` 1851 թ. մայիսի 17-ին, հայկական բազմանդամ ընտանիքում: Հայրը` Ավետիք Գլաչիխը, զբաղվում էր պարսկական գորգերի առևտրով` հազիվ ապահովելով մեծ ընտանիքի հոգսերը (նրա խնամքի ներքո էին նաև զարմուհու երկու որբերը): Մայրը` Կեկելան (Կիկիլիա), ծագումով հին թիֆլիսաբնակ էր և հայտնի էր արտակարգ գեղեցկությամբ, բարությամբ, առատաձեռնությամբ ու կենսուրախ բնավորությամբ: Նրա մահը (1884 թ.) մեծ վիշտ է պատճառել մերձավորներին, իսկ մինչ այդ մահացել էր ամուսինը: Գրիգորը սկզբնական կրթությունը ստացել է տեղի, այնուհետև` հայկական ծխական դպրոցում:

Օրերս լույս տեսավ հայ ականավոր պատմաբան Հարություն Թուրշյանի (1900-1978) «Հետսելջուկյան դարաշրջանի իրադարձությունները և «Սասունցի Դավիթ» էպոսը» մենագրությունը (կազմեց և պատրաստեց հրատարակության՝ Հ. Տ. Մարության, Երևան, Հեղինակային հրատ., 2013, 292 էջ), որը պատրաստ էր տպագրության դեռևս 1958թ.։

ՀՀ Ազգային հերոս, Արցախի հերոս ՄՈՆԹԵ ՄԵԼՔՈՆՅԱՆԸ նոյեմբերի 25-ին կդառնար 56 տարեկան: Այս տարելիցի առթիվ Օպերայի և բալետի ազգային ակադեմիական թատրոնում մեր ազգի նվիրյալ նահատակի հիշատակը ոգեկոչելու էին հավաքվել հայ մշակույթի ամենապայծառ դեմքերն ու Մոնթեի անմահությունն իրենց հոգում փայփայող հայ հասարակությունը:

Եթե մեր ժողովրդի բարեգործության պատմությունը համեմատենք հայոց աշխարհի լեռների հետ, ապա կարող ենք ասել, որ գոյություն ունեն Մեծ ու Փոքր Մասիսների նման երկու գագաթներ: Մեծը Ալեքսանդր Մանթաշյանցն է, Փոքրը՝ պոլսահայոց անզուգական բարերար Հարություն Պեզճյանը: Այս անգամ կպատմենք մեծ Փոքրի մասին: