Երրորդ բանակի հրամանատար Մահմուդ Քյամիլի ստորագրությունը կրող հեռագրում նշված է, որ հայերից որևէ մեկին հովանավորող մահմեդականը մահապատժի է ենթարկվելու իր բնակավայրում, և տունն էլ հրդեհվելու է:

Փետրվարի 19-ին Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտում տեղի ունեցավ «Ինչպես դասավանդել Հայոց ցեղասպանության թեման» և «Ինչպես լուսաբանել Հայոց ցեղասպանության թեման» ձեռնարկների շնորհանդեսը:

Չնայած այդ իրադարձությունները տեղի են ունեցել 27 տարի առաջ, սակայն այսօր էլ ազերի և այլազգի որոշ հեղինակներ շարունակում են հորինել նոր վարկածներ ու խեղաթյուրել ճշմարտությունը։ Իսկ դրանք ավելի քան վիրավորական են հայ ժողովրդի համար, մանավանդ որ դրանում ակտիվ մասնակցություն ունեն որոշ հայ մտավորականներ։

Ողջ Եվրոպան տեղյակ է 100 տարի առաջ հայերի նկատմամբ գործված ցեղասպանության մասին՝ հայտարարել է Գերմանիայի Բունդեստագի նախագահ Նորբերտ Լամերտը: Հայկական համայնքներում տարբեր միջոցառումներով հիշատակելու են այդ ողբերգական կորստի զոհերին, Եվրոպայում ուշիուշով հետևում են հայ - թուրքական փոխհարաբերություններին՝ Թբիլիսիում Գերմանիայի դեսպանատանը կայացած հանդիպման ժամանակ ասել է Նորբերտ Լամերտը:

Չնքուշը դարաւանդ մը ձեւացնող վիթխարի ժայռերու վրայ էր կառուցուած՝ տուն տան վրայ և տուն տան կից: Ոչ միայն լեռնալանջ, այլ նաեւ լեռնամէջ էր Չնքուշը: Մասնաւորապէս հայ Չնքուշը, Չնքուշի հայոց լայնանիստ թաղամասը:

Գլխավոր ապացույցների, փաստաթղթերի և հավաստի վկայությունների հետաքննության արդյունքը հետևյալն էր. «Միություն և առաջադիմություն» կուսակցության ղեկավարների կողմից սկզբնական շրջանում պատերազմական գործողություններին մասնակցելու համար ստեղծված «Թեշքիլաթը մահսուսե»-ն, ինչպես պարզ երևում է մեղադրական փաստաթղթերից, բացառապես գաղտնի բնույթ էր կրում, և նրա բուն նպատակը հանցագործ արարքներ կատարելն էր:

Ժողովրդական ստուգաբանությամբ` Բալու է կոչվել շրջակայքում շատ բալենիներ ունենալու պատճառով։ Գտնվում է Հայկական Տավրոս լեռնաշղթայի հյուսիսային ստորոտին, Դերսիմի հարավային ծայրագավառում, Արածանիի (Արևելյան Եփրատ) ստորին հոսանքի աջ ափին։ Շրջակայքում կան պղնձի (և գունավոր այլ մետաղների) ու քարածխի հանքեր։

Առաջին հայը, ում հետ ես հանդիպել և զրուցել եմ ցեղասպանության մասին, Լիբանանից էր, ԱՍԱԼԱ-ի մարտիկ՝ երկու բարձրագույն կրթությամբ՝ գրել է «Huffington Post»-ի բլոգեր Ջանկարլո Կապոցցոլին «Հիմա ո՞վ է հիշում հայերի կոտորածի մասին» հոդվածում:

«Սա պատմություն է մի ժողովրդի, ով կյանքի է կոչել ինքնորոշման իր օրինական իրավունքը: Լեռնային Ղարաբաղի ժողովուրդն ազատորեն արտահայտել է իր կամքը և գրեթե մեկ դար շարունակ դիմակայում է իր վրա իշխելու նկրտումներ ունեցողների թշնամանքին:

Հայոց ցեղասպանության 100-րդ տարում ի՞նչ գիտենք մենք ցեղասպանության պատճառների ու հետևանքների, 20-րդ դարասկզբի Օսմանյան կայսրության, Ռուսական կայսրության կովկասյան քաղաքականության, 1908-ի երիտթուրքական հեղաշրջման, 1912-ի հայկական բարենորոգումների ու դրանց ձախողման, բուն 1915-ի իրադարձությունների, 1919-ի թուրքական ռազմական ատյանի դատավարությունների, ժամանակակից Թուրքիայի Հանրապետության, հարակից տասնյակ հարցերի մասին: