Ոչ ինստիտուցիոնալ քայլ
Ասել էինք` ընդդիմադիր շարժումը կարող է լուրջ դինամիկա արձանագրել, եթե գեոքաղաքական իրավիճակ փոխվի: Եվ քանի որ կիսապատերազմական-ստարտային վիճակի մեջ «հրթիռային հրետակոծում-սպասվող պատասխան» ձևաչափով իրար դեմ կանգնել են Արևմուտքն ու Ռուսաստանը, Հայաստանը, որը տարածաշրջանում լուրջ հանգույց է, անցումային այս փուլում չէր կարող «դուրս մնալ» խաղից:
ՈՒ հիմա երևանյան փողոցներում խաչվում են բազում-բազմաթիվ շահեր` ներքաղաքականից, ներՀՀԿ-ականից մինչև արտաքին խաղացողների շահեր: Ընդ որում, դրսի և ներսի խաղացողների համար սա եզակի փուլ է` որոշելու, թե Հայաստանը դեպի որ կողմ է գնում, և ինչպիսին է լինելու պառլամենտական հանրապետության իրական ճակատագիրը:
Այսպիսով, ով ինչ է ուզում ժամեժամ հետաքրքրացող այս խաղում. փորձենք հասկանալ:
Սկսենք Նիկոլից և ընդդիմությունից: Ասենք` ինստիտուցիոնալ ընդդիմության մասին Նիկոլի պատմած երբեմնի հեքիաթներն ավարտվեցին երեկ: Ամբողջությամբ: Նիկոլն իր տարերքի մեջ է, որովհետև այն, ինչ չէին անի Ստեփան Դեմիրճյանը, Լևոն Տեր-Պետրոսյանը, Րաֆֆի Հովհաննիսյանը, կարող է անել Մարտի մեկի միջով (երբ ԼՏՊ-ն տուն էր գնացել, իսկ Մյասնիկյանի հրապարակը տնօրինում էր հատկապես ինքը) անցած Նիկոլը՝ խաղից հանելով մնացած ընդդիմադիրներին, թույլ չտալով «միկրոֆոնին» մոտենան այլք, իր գործը գլուխ բերելով հիմնականում քաղաքացիական հասարակության և ուսանողների, ինչպես նաև խաղը կազմակերպող այլ «մոդերատորների» միջոցով: Ընդ որում, նախորդ օրը «Ազատություն» ռ/կ-ի հարցին, որ եթե Սերժ Սարգսյանը չլինի վարչապետ, այլ ՀՀԿ-ն երկրորդ փուլով Կարեն Կարապետյանի թեկնածությունն առաջադրի (հիշենք, որ մամուլում Նիկոլը երբեմն համարվում էր Կարեն Կարապետյանի թեկնածության ջատագով), Նիկոլը պատասխանեց, որ եթե իրենց հաջողվի Սերժ Սարգսյանի թեկնածությունը ոչ ևս անել, ապա Կարեն Կարապետյանի թեկնածությունը ևս «ժողովրդին» կհաջողվի ոչ ևս անել:
Ասել է` պայքարի հաղթական ելքի դեպքում «վարչապետ է լինելու» Նիկոլը:
Մեկ նկատառում ևս Նիկոլի մասին, և անցնենք առաջ: Այն, ինչ կատարվում է այս օրերին հայաստանյան փողոցներում, «արաբական գարուն» տարբերակով դասական գունավոր հեղափոխության նախադեպ է: Ելնելով նույն հեղափոխության դասական կանոններից, պետք է հիշենք, որ նման դեպքերում բուն գործողություն կատարողները չեն «վերցնում» «փողոցում ընկած իշխանությունը», այլ, «փողոցը գրավելուց» հետո, խաղի մեջ է մտնում բուն «խաղացողը»` մոդերատորների թեթև ձեռքով:
Ռուսաստան: Թույլ տանք մեզ կարծել՝ խաղի հիմնական մոդերատորը հենց Ռուսաստանն է: Պետք չէ ասել, որ նրան հիմա սա պետք չէր: Ռուսաստանին հենց հիմա էր սա պետք: Ընդ որում, կարծում ենք նաև, որ Ռուսաստանը «չի պայքարում» իշխանափոխության համար, նա «խելոքացնում» է Սերժ Սարգսյանին, որպեսզի ԵՄ համաձայնագիր ստորագրած Սերժ Սարգսյանի մտքով չանցնի տարածաշրջանային աշխարհաքաղաքական սկսված այս մեծ խաղում որևէ միլիմետր շարժվել ոչ ցանկալի ուղղությամբ:
Արևմուտք: Մինչ Ռուսաստանին թվում է, թե ինքը վերահսկում է ողջ իրավիճակը, Արևմուտքը իրեն հատուկ «սառնասրտությամբ» փողոց առ փողոց վերցնում է իր հասարակական կազմակերպությունների «սոս» բրիգադների միջոցով, կազմալուծում է և՛ ոստիկանների աշխատանքը, և՛ ողջ քաղաքը՝ գործի մեջ դնելով թե՛ ՈՒկրաինայում, թե՛ Մերձավոր Արևելքում բազմիցս կիրառած նրբագեղ քաղտեխնոլոգիաները: Արևմուտքի բուն նպատակը Հայաստանը մի քիչ էլ նույն այդ տեխնոլոգիաների միջոցով արևմտացնելը, իր «տակ» տանելը, հոգեբանական և մենթալ պլանը փոխելն է:
Իշխանություններ: Նախ` իրենց համար իսկապես ֆորսմաժորային է այս վիճակը: Եվ ապա` իրենք փորձում են ժամանակ շահել, չկորցնել իրավիճակի հսկողությունը և մեկ օրվա կտրվածքով պառլամենտում ընտրել իր թեկնածու վարչապետին:
Չնայած նախորդ օրը սահմանադրագետ Վարդան Պողոսյանի հարցազրույցից նաև ակնառու դարձավ, որ ընտրության հետաձգումը նույնպես չի բացառվում: Չի բացառվում նաև ԱԺ հատուկ նիստի անցկացման վայրի փոփոխությունը:
Բոլոր դեպքերում, իշխանությունը կփորձի գնալ իր համար ամենաարդյունավետ ճանապարհով: Ինչ կստացվի՝ ցույց կտա օրվա ընթացքը:
Կարմեն ԴԱՎԹՅԱՆ
Հեղինակի նյութեր
Մեկնաբանություններ
Ասում են...
-
Ասում են Ռուսաստանի նախագահ Պուտինը Զանգեզուրի միջանցքի մասին ոչ մի նոր բան չի ասել Ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմից հետո, որն ավարտվել է 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի հայտարարությամբ։ Միևնույն ժամանակ, հայտնի չէ, թե այս հարցում Հայաստանը, Ադրբեջանը, Իրանը, Ռուսաստանն ու Թուրքիան ինչպես են «ընտելանալու» միմյանց:
-
Ասում են… Ռուսաստանի տարածքին հեռահար ճշգրիտ զենքերով հարվածներ հասցնելու հնարավորություն ՈՒկրաինայի ԶՈՒ-ն չունի, հետևաբար, եթե հայտարարվում է, որ ՈՒկրաինային թույլատրվում է նման հարվածներ հասցնել, ապա դա նշանակում է, որ ՆԱՏՕ-ն ուղիղ մտնում է կոնֆլիկտի մեջ Ռուսաստանի հետ
-
Ասում են… Վլադիմիր Պուտինի այցն Ադրբեջան պատմական իրադարձություն էր, քանի որ այն նշանավորեց Հարավային Կովկասում Ռուսաստանի գլխավոր դաշնակցի փոփոխությունը։ Ավելի քան 30 տարի Հայաստանն այդպիսի դաշնակից էր, բայց հիմա որոշել է անցնել Արևմուտքի կողմը՝ ներառյալ Ֆրանսիան, ԵՄ-ը և ԱՄՆ-ը
-
Նիկոլն արգելել է իրեն նկարել Արարատների ֆոնին Ըստ մերձնիկոլական շրջապատից տարածվող լուրերի` կապիտուլյանտ ոչնչությունը հրահանգել է իր աշխատակազմի լուսանկարիչներին և օպերատորներին իրեն չպատկերել Արարատ լեռների ֆոնին:
-
Ասում են… Մի շարք երկրներում, ցավոք, նաև Հայաստանում մեծ խանդավառություն չկար այն հարցում, որ Ռուսաստանն ինչ-որ կերպ վերահսկեր Հայաստանով լոգիստիկ ճանապարհը Նախիջեւանի և Ադրբեջանի հիմնական տարածքի միջև։ Այստեղ, նախ և առաջ, Թուրքիայի շահն է
-
Ասում են… Ես հստակ ասել եմ՝ նյութական որևէ ակնկալիք, կլինի կազմակերպություն կամ անձ, եթե ինքը ներգրավված է այս շարժմանը, չի կարող ունենալ, սկսած ինձնից, փոխարենը՝ մենք բոլորս կստանանք Հայրենիք ու Պատիվ
-
Ասում են… Հիմա մենք բավականին բարդ շրջան ենք ապրում մեր բարեկամ, եղբայրական Հայաստանի հետ հարաբերություններում։ Դա նույնիսկ ավելին է, քան եղբայրականը, քանի որ այստեղ ավելի շատ հայեր են ապրում, քան՝ բուն Հայաստանում
-
Ասում են Մարտի 8-ից առաջ Մեծ Բրիտանիայի և ԱՄՆ-ի դեսպանատները զգուշացնում էին իրենց քաղաքացիներին զգույշ լինել Մոսկվայում՝ չասելով, թե ինչ է կատարվում
-
Ասում են… Իհարկե, Բրյուսելը շահագրգռված է Հայաստան-ՀԱՊԿ կապի թուլացմամբ, իսկ Դաշինքի պաշտոնական խոսնակները մեկ անգամ չէ, որ հանրային լավատեսություն են հայտնել ՆԱՏՕ-ի հետ մերձեցման Հայաստանի հեռանկարների վերաբերյալ
-
Ասում են…
Ափսոսում ենք, որ ՀՀ ղեկավարությունը, ըստ ամենայնի, գիտակցված որոշում է կայացրել՝ վարել ՌԴ-ի հետ հարաբերությունների հետևողական վատթարացման, Լեռնային Ղարաբաղում տեղի ունեցած ամեն ինչում Ռուսաստանին մեղադրելու գիծ։ Դա, իհարկե, հարիր չէ դաշնակցային հարաբերություններին
-
Ասում են Պաղեստինյան ՀԱՄԱՍ-ը 10-20-100 անգամ ավելի քիչ զենք ունի, քան ունեին Լեռնային Ղարաբաղի հայերը և ադրբեջանական բանակը իսրայելական բանակը չէ։ Թող Հայաստանում մտածեն։
-
Ասում են… Որոշ երկրներ փորձում են խաթարել ԱՊՀ անդամների օրինական իշխանությունը, ավանդական արժեքները և իրավիճակն ամբողջությամբ: Անհրաժեշտ է կանխարգելիչ աշխատանք՝ ԱՊՀ երկրների անվտանգության ապահովման համար։
-
Ասում են… Ռուսաստանը և Բելառուսը օգուտ չունեն իսրայելա-պաղեստինյան հակամարտությունից: ՈՒ՞մ է այն ձեռնտու Մեզ ու ռուսաստանցիներին կշտամբում են «Ձեռնտու է Ուկրաինան հետին պլան է մղվել» Լսեք, եկեք անկեղծ լինենք այն, որ մեր մասին սկսել են ավելի քիչ խոսել, թերևս, վատ չէ: Բայց ո՛չ այդ գնով։ Մարդիկ են զոհվում։ Ինչի՞ վրա ենք ուրախանալու։
-
Ասում են…
Աշխարհում արևմտյան ազդեցությունը հսկայական ռազմաֆինանսական բուրգ է, այն իրեն պահելու համար անընդհատ նոր «վառելիքի» կարիք ունի՝ ուրիշներին պատկանող բնական, տեխնոլոգիական, մարդկային ռեսուրսներ
-
Ասում են…
10 ամսվա շրջափակումից հետո՝ սեպտեմբերի 19-ին, ադրբեջանական զինված ուժերը դաժան հրետակոծության ենթարկեցին Լեռնային Ղարաբաղը։
Սիրտս կոտրվում է, երբ իմանում եմ Լեռնային Ղարաբաղից բռնի տեղահանված և Հայաստան զանգվածաբար փախչող հազարավոր հայ ընտանիքների ցավի, կորստի, մարդու իրավունքների կոպիտ խախտումների մասին:
Տարածաշրջանային
